هفتم خرداد نمایندگان برای انتخابات هیات رئیسه مجلس و کمیسیونهای تخصصی در اجلاسیه دوم وارد کارزار رقابتی دیگری خواهند شد. در یک روز باقیمانده به برگزاری انتخابات هیات رئیسه اجلاسیه دوم مجلس دهم، لابیها، نشستهای فراکسیونی و رایزنی میان نمایندگان و طیفهای سیاسی مختلف مجلس به اوج خود رسیده است.
به گزارش جماران با آغاز به کار مجلس دهم، این تصور میرفت که با توجه به پیروزی قاطع دو ائتلاف اصلاحطلب و اعتدالگرا که ذیل «لیست امید» به بهارستان راه یافتند، کرسیهایی چون رئیس، نواب رئیس، اعضای هیات رئیسه مجلس و همچنین روسا و اعضای هیات رئیسه کمیسیونهای تخصصی مجلس دهم در اختیار اعضای فراکسیون امید خواهد بود، اما در ادامه و در صحنهآراییهای پارلمانی پاشنه آشیل ائتلاف مذکور آنجا بود که برخی از نمایندگان از عهدی که با فراکسیون امید بسته بودند، سرباز زدند. این گروه از نمایندگان با تشکیل فراکسیونی به نام «مستقلین ولایی» در میانه دو طیف پارلمانتاریستهای اصلاحطلب و اصولگرایان تندرو قرار گرفتند. اکنون باید دید که مذاکرات و لابیهای چند روز اخیر چه فرجامی را برای ریاست مجلس و 11 عضو دیگر رقم خواهد زد.
رقابت جدید یا ائتلاف استراتژیک
با آغاز به کار اجلاسیه دوم مجلس دهم بار دیگر اخبار و تحلیلها از رقابت عارف و لاریجانی پرده برمیدارد. اما به نظر میرسد که پیروزی حسن روحانی در انتخابات اخیر ریاستجمهوری بر این فضای رقابتی سایه افکند و رقابت جای خود را به رفاقتی سیاسی و استراتژیک دهد. با توجه به اینکه در روزهای اخیر، رئیسجمهوری منتخب و برخی از دولتیها از تعامل سازندهها با رقیبان و دیگر گروهها و جریانات سیاسی سخن گفتهاند، بیراه نیست که این رویکرد تعاملی به درون بهارستان نیز برود و کارزارهای درون پارلمانی را تحتالشعاع قرار دهد، به گونهای که دیگر شاهد رقابت عارف و لاریجانی برای کرسی ریاست نباشیم. خبرها حاکی از این است که برخی اعضای فراکسیون امید از عارف درخواست کردهاند بهخاطر پافشاری بر مطالبات اصلاحطلبانه جامعه که به ویژه در ایام انتخابات ریاستجمهوری نمود یافت، بار دیگر شانس خود را برای نشستن بر کرسی ریاست مجلس آزمایش کند، رئیس فراکسیون امید البته آنگونه که اعلام کرده تصمیمگیری در این رابطه را برعهده مجمع عمومی و خرد جمعی فراکسیون گذاشته است. در حال حاضر دو تئوری در فراکسیون امید مطرح است؛ یک گروه معتقدند عارف فارغ از نتیجهای که از رقابت با لاریجانی حاصل میشود، باید وارد عرصه شده و با این اقدام نمادین، وظیفه خود را در قبال مطالبات اصلاحطلبانه جامعه به انجام برساند و گروهی دیگر معتقدند این رقابت درمجموع به نفع فراکسیون امید و جریان اصلاحات نیست. البته بیشتر اعضای فراکسیون امید معتقدند که عارف باید با تعامل بیشتر با دیگر نمایندگان عمل کند. برخی از نمایندگان اصلاحطلب مجلس رقابت دوباره بین عارف و لاریجانی را به صلاح این فراکسیون نمیدانند. استدلال این تیپ از نمایندگان این است که اگر این رقابت درون پارلمانی بار دیگر به پیروزی لاریجانی و سیادت وی بر کرسی ریاست بینجامد، عملاً دو پیروزی بزرگ جریان اصلاحات در انتخابات ریاستجمهوری و شوراهای شهر و روستای اخیر تحتالشعاع قرار میگیرد. نکته دیگر اینکه رقابت مذکور به نوعی بازی در زمین سوخته خواهد بود، چرا که جریان مذکور به ریاست لاریجانی حمایت قاطع خود را از روحانی در انتخابات اخیر اعلام کرده بودند.
سازوکار ائتلاف بین دو فراکسیون امید و مستقلین دور از دسترس نیست
عبدالرضا هاشمزایی در پاسخ به سازوکار و لابیهای درون مجلس برای انتخاب هیات رئیسه به «ابتکار» میگوید: ما در درون مجلس سه فراکسیون اصلی و سیاسی داریم که وزن بالایی دارند؛ فراکسیون امید، مستقلین ولایی (منتسب به لاریجانی) و فراکسیون پایداریها. طبیعتاً تحت هیچ شرایطی فراکسیون امید و پایداریها با توجه به مرزبندیهای سیاسی عمیق نمیتوانند با هم ائتلافی را صورت دهند. از سوی دیگر شنیدهها حاکی از این است که مستقلین و پایداریها نزدیک به ائتلاف هستند. این عضو فراکسیون امید درباره احتمال ائتلاف دو فراکسیون امید و مستقلین گفت: نمیتوان از نبودن ائتلاف فراکسیون امید و مستقلین صحبت کرد، در واقع سازوکار ائتلاف بین این دو فراکسیون دور از دسترس نیست. اما تاکنون خبر قطعی در این مورد منتشر نشده است. در این میان یک عضو شورای مرکزی فراکسیون «مستقلین ولایی» مجلس از توافق این فراکسیون با فراکسیون اصولگرای «نمایندگان ولایی» برای معرفی لاریجانی بهعنوان رئیس و تهیه لیست ۱۲ نفره مشترک متشکل از ۶ عضو فراکسیون «مستقلین ولایی» و ۶ عضو فراکسیون «نمایندگان ولایی» خبر داده و مدعی شده که این فراکسیون با فراکسیون «امید» به توافق نرسیده است؛ چرا که فراکسیون «امید» خواهان معرفی ۹ نفر از ۱۲ عضو هیات رئیسه بوده و صرفاً در این شرایط حاضر به حمایت از لاریجانی شده است.
مورد خاص علی مطهری
بدون تردید علی مطهری صریحترین نماینده مجلس دهم است. صراحت مطهری به گونهای است که نایب رئیسی وی برای اصولگرایان دردسرساز شده و قصد دارند با اختلافافکنی میان دو فراکسیون «امید» و «مستقلین ولایی»، به نحوی مانع از اجماع دو طرف در مورد مطهری شده و در صدد هستند که شخص دیگری را جایگزین او کنند. به نظر میرسد لاریجانی نیز ترجیح میدهد سه کرسی اصلی ریاست و نواب رئیس بین سه فراکسیون تقسیم شود اما فضای عمومی مجلس به نفع مطهری است و احتمالاً همانطور که کرسی لاریجانی حفظ میشود، مطهری نیز در جایگاه خود ابقا خواهد شد.
ادامه مذاکره بین دو فراکسیون نزدیک
بهروز نعمتی نماینده عضو شورای مرکزی فراکسیون «مستقلین ولایی» و از جمله نمایندگان تاثیرگذار در این فراکسیون که مسئولیت سخنگوی هیات رئیسه مجلس در اجلاسیه نخست را برعهده دارد نیز معتقد است که برای اظهارنظر در رابطه با اعضای هیات رئیسه بیشتر صبر کنیم. او از مذاکرات سه فراکسیون اصلی مجلس پرده برداشت و گفت: هنوز مذاکرات میان سه فراکسیون مجلس ادامه دارد و به بیان دیگر این روزها، روزهای پرکار و شلوغ هر سه فراکسیون است. نماینده اصولگرای مردم تهران در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا همکاری اصولگرایان معتدل و اصلاحطلبان در جریان انتخابات ریاست جمهوری و حمایت از روحانی، در نحوه دستیابی به تعامل برای کرسیهای هیات رئیسه تاثیرگذار خواهد بود یا خیر نیز گفت که به هر حال مسائل سیاسی همواره بر یکدیگر موثر هستند.
فراکسیون امید به دنبال تعامل حداکثری با صحن مجلس است
در این میان سخنگوی فراکسیون امید مجلس با اشاره به برگزاری نشست مجمع عمومی این فراکسیون تاکید کرد که بهدنبال تعامل حداکثری با صحن بوده و کف مطالبات خود را حفظ وضع موجود میدانیم اما در صورت عدم تحقق خواستههای فراکسیون، برای همه ارکان هیات رئیسه لیست مستقل خواهیم داد. بهرام پارسایی با اشاره به برگزاری نشست مجمع عمومی فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی که به منظور بررسی نحوه ورود این فراکسیون به انتخابات هیات رئیسه اجلاسیه دوم مجلس دهم اختصاص داشت، اعلام کرد: جمعبندی مجمع عمومی فراکسیون این است که باتوجه به اینکه به دنبال تعامل حداکثری با صحن علنی مجلس هستیم، کف مطالبات حفظ وضع موجود
است.
او با بیان اینکه در نشست مجمع عمومی فراکسیون امید، تبادلنظری بین اعضا درباره انتخابات هیات رئیسه مجلس صورت گرفت، خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه در سال اول فعالیت مجلس دهم دو نایب رئیس و سه عضو هیات رئیسه از فراکسیون امید بودند، حال که ما تازه انتخابات ۲۹ اردیبهشت را پشت سرگذاشتهایم، انتظار این است که در این ترکیب تغییر ایجاد شود و جایگاه فراکسیون امید در هیات رئیسه تقویت شود.