روزِعرفه، از خداچه بخواهیم؟

عظمت حج، به عرفات و منی است که اجازه "دعا" و وعده قطعی "استجابت" داده شده و نقطه عطف آن؛ دعای عرفه است.

و در دعای عرفه؛ سبوی عشق و معرفت، در دست سالار شهیدان حضرت اباعبدالله(ع) است که معلم دعایِ عرفه بوده است و همه ی سالکان صحرانشین عرفات و نیز مجذوبان دعا و مناجات، در جای جای زمین از آن بهرمند هستند.

لیک فرزند برومندش؛ حضرت زین العابدین (ع) نیز مانند پدر ، درس آموخته ی "علم لدنی" از سمت و سوی خدای متعال بوده و به نقل صحیفه سجادیه ، دعایی بسیار پر محتوا و مملو از معرفت دارد.

در ایامی که توفیق حضور در مکتب دروس عرفان نظری جناب آیت الله آقای حسن زاده آملی ، حاصل بود و مشمول نفحات معرفتی آن جناب بودم، به یاد دارم که ایشان دعای عرفه امام سجاد(ع) را ، هم وزان دعای عرفه امام حسین (ع) معرفی میفرمودند  و اصرار به خواندن و توجه عمیق به آن، در روز عرفه داشتند.

این دعا ؛ دعای چهل وهفتم صحیفه سجادیه است و دارای یکصدوسیزده بند مهم در حقائق معرفتی می باشد.

که خلاصه می شود در سه بخش مهم :

اول: در تعریف و ثنای الهی.

دوم: در اظهار عبودیت و بندگی.

سوم: در بیان طلب حوائج مهم دنیا و آخرت.

از آنجا که ما در واقع نمی دانیم از خدا در روز عرفه چه بخواهیم و حداکثر خواسته های ما شاملِ زندگی و سلامت و عافیت می شود و حال آنکه ؛ من و شما از طرفی در یک جهان پر از حوادث و پیچیده زندگی می کنیم بطوریکه تشخیص سره از ناسره بشدت سخت شده و از طرف دیگر جهان ابدی در پیش رو داریم و ضرورتا باید خواسته ها و تقاضاهای ما متناسب با آن ابدیت باشد و متاسفانه از آن عوالم و مقتضیات آن هم چیزی نمیدانیم ، پس لازم و ضروری است دعا کردن و نوع حوائج را ، از راهنمایان این راه ، فرا بگیریم.

حوائج مهم در روز عرفه از دیدگاه امام سجاد(ع) که بخش سوم دعای عرفه را تشکیل داده، جدا آموزنده بوده و درخور توجه است.

امام(ع) خدا را به مقربانش قسم داده و درخواست‌هایش را بیان می‌کند که بخش مهم آن چنین است:

 ۱. طلب نعمت "ولایت الهی" که قرار گرفتن در تحت سرپرستی خدا می باشد و ثمره اش؛ بیرون بودن از دسترس شیطان است:

«وَتَوَلَّنی بِما تَتَوَلّی بِهِ اَهلَ طاعَتِک...»

۲. درخواست توفیقِ توبه و طهارت و دوری از گرفتاری "استدراج" است و استدراج ؛ به امید آینده بودن و مشغول بهرمندی از نعمت ها و غفلت است:
«وَ لا تَستَدرِجنی بِاِملائِک لِی استِدراجَ مَن مَنَعَنی خَیرَما عِندَهُ...»

۳. درخواست بیداری و دوری از راه و روش زیاده خواهان غافل:

«وَ نَبّهنی مِن رَقدَةِ الغافلینَ، وَ سِنَةِ المُسرفِینَ، وَ نَعسَةِ المَخذُولِین»

۴. طلب توجه و حضور قلبی به کمالات:

«وَ خُذ بِقَلبی اِلی مَا استَعمَلتَ بِهِ القانِتِینَ...»

۵. درخواست دوری از هر رفتار و اخلاقی که موجب دوری از خدا می شود:

«وَ اَعِذنِی مِمّا یباعِدُنی عَنک...»

۶. طلب تسهیل و آسان شدن همه ی ورودی های راه‌های خیری که به او منتهی می شود:

«وَ سَهِّل لِی مَسلَک الخَیراتِ اِلَیک...».

۷. نجات از فتنه هایی که در میان خانواده ها و جوامع در حالت عادی گریزی از آن نیست:

«وَ نَجِّنِی مِن غَمَراتِ الفِتنَةِ...».

۸.  حفظ و هدایت قلب ، از گرایش به زشتیها:

«وَ اَشعِر قَلبِی الاِزدِجارَ عَن قَبائِحِ السَّیئاتِ...».

۹. پاک نمودن و زدودن باطن از دنیادوستی:

«وَ انزِع مِن قَلبِی حُبَّ دُنیا دَنِیةٍ تَنهی عَمَّا عِندَک...».

۱۰. درخواست دوری از هر سرافکندگی هنگام ملاقات خداوند:

«وَ لا تُخزِنی یومَ تَبعَثُنِی لِلِقائِک...».

۱۱. طلب شوق فراوان برای دیدار حق و جوار رحمت الهی:

«وَ اجعَل رَغبَتی اِلَیک فَوقَ رَغبَةِ الرّاغِبِینَ...».

۱۲. درخواست حیات طیبه و زندگیی که منطبق بر همه خواسته های خدا باشد:

«فَاَحینی حَیوةً طًیبَةً تَنتَظِمُ بِما اُریدُ...».

 صد البته که برای اولیاء الله این موارد "حاجت طلبی" است و نه "مزدخواهی"  :

تو بندگی چو گدایان به شرط مزد مکن

که خواجه خود روش بنده پروری داند

التماس دعا