تبریز در انقلاب مشروطه نقش زیادی ایفا کرد به همین دلیل مسافران آنجا آثار تاریخی زیادی را می توانند ببینند؛ هرچند در کنار آن مناطق طبیعی زیبا و پارک های بزرگی هم وجود دارد.
جی پلاس - سبک زندگی؛ استان آذربایجان شرقی از استان های مرزی شمال کشور است که از جنوب با زنجان، از شرق با اردبیل و از غرب با آذربایجان غربی هم مرز است. تبریز مرکز این استان با داشتن سابقه دیرینه، نقش پررنگی در رویدادهای مهم تاریخ ایران مانند انقلاب مشروطه ایفا کرده است. به همین دلیل اکثر دیدنی های تاریخی استان در این شهر متمرکز شده است.
براساس کاوش های باستان شناسی قدمت تبریز به بیش از ۴۰۰۰ سال می رسد، مرکز آذربایجان شرقی بر پهنه شمالی رشته کوه زیبای سهند گسترده شده است. این شهر تاریخی از طریق جاده ابریشم، شرق و غرب دنیا را از گذشته های دور به هم پیوند داده و مرکز تجاری و بازرگانی دنیای آن روز بوده است. سیاحان و جهانگردان بسیاری از عظمت و شکوه تبریز یاد کرده‌اند و شعرا، عرفا، ادبا و مشاهیر بزرگی از این سرزمین به عنوان آسمان و فرهنگ و ادب ایران و مشرق زمین یاد کرده اند.
تبریز؛ شهر اولین ها
اولین چاپخانه، اولین روزنامه نگاری ملی، اولین شعر نو و نقد ادبی، اولین ترجمه کتب خارجی، اولین مهندس انشاء جدید، اولین کتاب داستان مصور کودکان، اولین رمان، اولین دایره المعارف اسلامی، اولین مدرسه ناشنوایان، اولین کودکستان، اولین مدرسه نابینایان، اولین مدرسه به سبک نوین، اولین مدارس حرفه ای و بازرگانی، اولین کتابخانه عمومی، اولین سینما، اولین نمایشنامه و تئاتر، اولین عکاسی، اولین دانشکده فرش، اولین ورزشکار ورزش نوین، اولین طلایه داران پزشکی مدرن، اولین دانشکده پرستاری، اولین کشاورزی مکانیزه، اولین پایگاه لرزه نگاری، اولین روابط عمومی، اولین هوانورد، اولین تجارت به سبک نوین، اولین شرکت سهامی عام، اولین کانون ایجاد ضرابخانه ماشینی و انتشار اسکناس، اولین محل احداث نخستین کارخانه ها، اولین مقاطعه کار راه سازی و ساختمان، اولین شهر ایران که صاحب تلفن شد، اولین کارخانه برق، اولین برج آتش نشانی، اولین تشکیل شوراهای مردمی، اولین بلدیه، اولین نظمیه، اولین انجمن زنان، اولین مهد قانون خواهی و دموکراسی، اولین خاستگاه خیزش ضد استعماری، اولین مهد ایجاد ارتش آزادی خواه، اولین آغازگر دور نوین مبارزات قهر آمیز، اولین مؤسسه خیریه غیردولتی، اولین مهمانخانه، اولین کارت اعتباری اتوبوس شهری و اولین کارت هوشمند در ایران در شهر تبریز راه افتاده است.
تبریز با استانبول، باکو، قازان، غزه، وین، ارزروم، ماگیلف و خجند خواهرخوانده است. خواهرخواندگی قراردادی است بین سران مملکتی یا سران دو شهر که برای ایجاد همبستگی و اتحاد بیشتر انسانی و فرهنگی بسته می شود.
جاذبه های گردشگری
ائل گلی
کمتر گردشگری است که به تبریز رفته و از عمارت و پارک ائل گلی دیدن نکند؛ این عمارت در وسط استخر بزرگی قرار گرفته است. اگر اهل پیاده روی باشید می توانید دور استخر را قدم زده و خود را به جنوب دریاچه برسانید جایی که جنگل و آبشارهای مصنوعی متعدد حال و هوای دیگری به ائل گلی داده اند.
قایقرانی روی دریاچه، فضای زیبای این پارک، دکه هایی در گوشه و کنار و شهربازی این مجموعه همه دست به دست هم داده اند تا دیداری خاطره انگیز از ائل گلی را برای شما رقم زنند.
روستای کندوان
روستای تاریخی کندوان که در دهستان سهند مرکزی شهرستان اسکو قرار دارد در میان دره ای با صفا و همنشین رودخانه پر آبی به همین نام واقع شده است. کندوان روستایی است که در میان صخره ها بنا شده است و تنها سازه این دهکده را سنگ ها تشکیل می دهند. بنای خانه های این روستا از نوع معماری صخره ای و هرمی شکل است.
کندوان یکی از سه روستای صخره ای جهان است که در دل کوه ها حک شده است و نکته قابل توجهی که کندوان را اولین روستای صخره ای زنده جهان معرفی می کند حضور ساکنین و جریان داشتن زندگی در قالب بافت قدیمی آن است.
این روستا در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
مسجد جامع تبریز
مسجد جامع تبریز را می توان یکی از قدیمی ترین بناهای تاریخی تبریز دانست که در زلزله سال ۱۱۹۳ هجری قمری آسیب فراوان دید و پس از آن در دوره های مختلف از جمله دوره قاجار به دفعات مرمت و بازسازی شد. اما چیزی که ما شما را به بازدید از آن دعوت می نماییم دو سنگ نوشته تاریخی است که اولی بر دیواره پایه غربی طاق میانی نصب گردیده و گویای رویای شاه طهماسب اول صفوی است. می گویند وی حضرت عصر (عج) را در خواب دیده و آن حضرت وی را به لغو مالیات و احسان و گذشت درباره مردم امر فرموده اند.
سنگ دیگر بر بالای سردر شمالی نصب شده که فرمان شاه سلطان حسین صفوی را به رستم خان سالار سپه و بیگلربیگی آذربایجان روایت می کند که در آن به بستن قمارخانه ها و روسپی خانه ها و چرس فروش ها و اجرای حد شرعی اشاره رفته است.
قلعه بابک
بابک خرم دین را شاید بسیاری از شما بشناسید، او که در سر سودای عظمت دوباره ایران را داشت و ۲۲ سال در برابر تجاوز اعراب به خاک میهن، مردانه مقاومت و ایستادگی کرد و در نهایت با خدعه و نیرنگ از پا در آمد. قلعه بابک اما قدمتی بیش از اینها دارد.
مسافت راه کلیبر به قلعه با اینکه از ۳ کیلومتر تجاوز نمی کند ولی بسیار دشوار است و به هنگام عبور باید گردنه ها و گذرهای خطرناکی را پشت سر گذاشت.
خانه مشروطه
خانه ای که در آن پای می گذارید خانه ایست با کوله باری از تاریخ. زمانی نه چندان دور این خانه مرکز تجمع جمعی از برجسته ترین چهره های مشروطه آذربایجان بوده و در جنگ های ۱۱ ماهه تبریز علیه نیروهای دولتی، ستاد فرماندهی و محل تشکیل جلسات مجاهدین مشروطه به شمار می رفت.
معماری دوره قاجار، تزئینات چشمگیر، نورگیرهای زیبا و چشم انداز موسوم به کلاه فرنگی با ستون ها و سرستون های گچبری شده، پنجره های ارسی، درهای منبت کاری شده ، هرکدام به نوعی ذوق و هنر ایرانی را به نمایش گذاشته و خانه را به یک نمونه منحصربفرد تبدیل کرده است.
هم اکنون از تالار اصلی و اتاق های گوشواره این خانه برای به نمایش گذاشتن اسناد و مدارکی از دوران پرفراز و نشیب انقلاب مشروطه استفاده می شود که از مهم ترین اموال ارائه شده در آن می توان از فرش مشروطه، اسلحه کمری ستارخان، لوازم شخصی سران انقلاب و دیگر اسناد و مدارک اهدایی مرتبط با انقلاب نام برد.
موزه و مسجد کبود
کاشی هایی لاجوردی و فیروزه ای از جنس دریا و آسمان با طرح هایی متنوع و دلربا اثری خلق کردند که در هیچ نقطه ای از دنیای اسلام شبیه آن را نمی توان یافت؛ اثری به نام مسجد کبود.
اگر به مسجد کبود یا عمارت مظفریه قدم گذاشتید بازدید از کاشی کاری معرق و کتیبه های سر در اصلی مسجد را فراموش نکنید.
گورستان عصر آهن در محوطه مسجد کبود تبریز واقع است. آثار و اشیا به دست آمده شامل ظروف سفالی و اشیا زینتی است که همراه اسکلت ها و از داخل کوزه ها به دست آمده است. گور نوزادان به صورت ساده بوده و گور نوجوانان در سازه‌های مربعی با دو ظرف سفالی همراه است. بیشتر اجساد یافت شده در سنین پایین مرده اند. کودکان با اسباب بازی‌هایشان دفن شده اند و زن‌ها با جواهرات و مرد‌ها با ابزار جنگی شان.
مقبره الشعرا
برای کسانی که اهل شعر و ادب فارسی هستند و جایگاهی والا برای شعرا قائلند پیشنهاد می کنیم در سفر خود به تبریز سری به مقبره الشعرا بزنند، جایی که بیش از ۴۰۰ شاعر در طول قرن های اخیر در خاک خود جای داده است.
کاخ شهرداری تبریز
در میدان ساعت شهر تبریز بنایی به مانند عقابی در حال پرواز خود نمایی می کند که اکنون به کاخ شهرداری معروف است.
برج ساعتی نیز بر روی این بنا قرار دارد که در گذشته هر ۱۵ دقیقه یکبار گذر زمان را به تبریزیان یادآوری می کرده است.
بخشی از این بنا در حال حاضر به موزه شهر و شهرداری های کشور اختصاص یافته است.
کلیسای سنت استپانوس
کلیسای سنت استپانوس کلیسایی ست در دره ای سرسبز که با حصار سنگی بزرگی در بر گرفته شده است. حصار با بدنه سنگی همانند دژهای مستحکم دوره ساسانی است که نقش برجسته‌ای از حضرت مریم(ع) و دوران کودکی حضرت عیسی(ع) در پیشانی طاق نمای در ورودی آن به چشم می‌خورد.
شمایل سنت استپانوس یا سنت استفان، اولین کسی که در راه مسیحیت جان سپرد و این کلیسا که بعد از قره کلیسا مهمترین کلیسای ارامنه در ایران است به یادش نام گذاری شد.
بنای کلیسا از سه قسمت اصلی تشکیل شده که شامل برج ناقوس، نمازخانه و اجاق دانیال است.
آبشار آسیاب خرابه
در زمان هایی نه چندان دور آسیاب های آبی محلی برای آسیاب کردن آرد و در واقع آماده ساختن آرد برای تهیه نان بود.
آسیاب خرابه (خارابا دییرمان) مهدی شهر یکی از این آسیاب های قدیمی است که امروزه از آن خرابه ای بیش برجای نمانده، صدها آبشار کوچک و بزرگ، صداى روح نواز شرشر آب و چشم‌انداز بدیع و هواى خنک اما، این خرابه را به یکی از دل انگیزترین جاذبه های آذربایجان تبدیل نموده است.
اگر می خواهید راهی این طبیعت بکر و زیبا شوید باید از جاده مرند-جلفا به مهدی شهر (علمدارگرگر) وارد شده و با عبور از یک جاده خاکی در نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان و گذشتن از یک جاده فرعی، به دره ای باصفا برسید که محل آسیاب خرابه است. از تبریز تا جاده فرعی جلفا به علمدار ۱۰۶ کیلومتر است. از علمدار تا آسیاب خرابه نیز ۲۷ کیلومتر راه خاکی است.
پارک باغلارباغی
اگر فرزندانی دارید که در این سفر شما را همراهی می کنند به شما پیشنهاد می کنیم پارک باغلارباغی را در گزنیه های گشت و گذار و بازدید خود از شهر بگنجانید تا آنها هم در کنار دیدنی های شهر، لذت سفر را در این شهربازی تجربه کنند.
باغ وحش، دریاچه مصنوعی، فضای سرسبز، درختان و گیاهان رنگارنگ و باطراوت، کافه و بستنی و ... از دیگر امکاناتی است که می تواند در کنار بازی و تفریح عصری مفرح و دلپذیر را برایتان رقم زند.
روستای اشتبین - جلفا
در حاشیه سواحل زیبای ارس در دل کوه های بلند آذربایجان شرقی، روستایی است پلکانی که تاریخی بس کهن را در لابه لای کوچه پس کوچه هایش پنهان کرده است.
اگر اهل گشت و گذار در میان باغ ها و کوچه های روستا باشید می توانید گنجینه هایی چون گورستانی قدیمی، کتاب خطی "تاریخ نادری" نوشته شده توسط «مشهدی محمدعلی» ساکن روستا، سنگ های سردر خانه های قدیمی، کتیبه هایی مربوط به قرن نهم و دهم و چندین کتیبه به خط ثلث مربوط به زمان شاه طهماسب صفوی را در آنجا بیابید.
با روستاییان هم سفره شوید تا از نان تنوری و کرده محلی، میوه های باغ و حکایت های شنیدنی روستا بی بهره نمانید!
تالاب گوری گل
اگر امکانات برایتان از اولین گزینه ها نیست و اهل ریسک و ماجراجویی هستید می توانید ۴۰ کیلومتر تا جنوب شرقی تبریز رانده و خود را به تالاب گوری گل برسانید؛ تالابی با آب شیرین که میزبان پرندگان و خزندگان متعددی از جمله مار و سمور و ادرک آبی است.
در این تالاب می توانید تنی به آب زده و از مناظر اطراف لذت ببرید فقط حتما با خود لوازم مناسب و کافی همراه داشته باشید.
خالی از لطف نیست که بدانید این دریاچه در میان مردم محلی به گوری گل یا استخر خشک معروف است و بعضی آن را دوری گول (استخر آب زلال) و برخی دیگر قویل گول (استخر و گودال ژرف و عمیق) می نامند.
در ضمن: شکار ممنوع!
آبشار عیش آباد
اگر اهل طبیعت گردی هستید و پای سختی های راه برای دیدن زیبایی های طبیعت می ایستید آبشار عیش آباد گزینه شماست. این آبشار که در قسمت کوهستانی میشو غربی در کنار روستای عیش آباد شبستر قرار دارد، آبشاری ۱۵ متری در دل طبیعت است که راه رسیدن به آن اگرچه طولانی و کمی دشوار است اما به مزارع گل های آفتابگران، باغ های گردو، زردآلو و رودخانه هایی که در مسیر قرار دارد می ارزد.
برای رسیدن به این آبشار زیبا تا روستا رانندگی کرده، سپس حدود سه ساعت تا آبشار پیاده روی کنید و از طبیعت زیبای عیش آباد لذت ببرید.
امامزاده سید حمزه
امامزاده سید حمزه در محله سرخاب تبریز، در محل تقاطع خیابان ثقه الاسلام و بازارچه سید حمزه قرار دارد که در گذشته ازشکوه و عظمت زیادی برخوردار بوده است. نام و کنیه این سید جلیل القدر، ابوالحسن حمزه بن حسن بن محمد است که با شانزده واسطه نسبش به امام موسی بن جعفر می رسد.
ارگ علیشاه
بنایی مجلل که اکنون از آن چیزی جز چند دیوار سترگ باقی نمانده باقی مانده مسجدی است که به دستور تاج الدین علیشاه جیلان تبریزی وزیر اولجایتو و بهادرخان از ایلخانان مغول ساخته شده است. جالب است بدانید از این دیوار عظیم کنونی، ۷ متر ارتفاع آن همچنان در زیر زمین باقی مانده است. در دوران قاجاریه اما صحن مسجد و مدرسه علیشاه مبدل به انبار غلات و مخزن مهمات قشون گردید و حصاری درو آن کشیده شده و به ارگ نامبردار شد. ارگ تبریز بارها هدف گلوله توپ مهاجمان قرار گرفت و آسیب زیادی به دیوارهای آن وارد آمد. در زمان مشروطیت این بنا که همچنان مخزن مهمات بود به دست مشروطه خواهان افتاد و پشتوانه محکمی برای آنان گردید.
بقعه شیخ شهاب‌الدین اهری
مجموعه فرهنگی، تاریخی "شیخ ش‍‍ه‍‍اب الدین اهری" گنجینه ای از آثار ناب تاریخی ارسباران است که به طور قطع بازدید و تماشای آن برای گردشگران خالی از لطف نیست. بقعه شیخ شهاب‌الدین اهری در شهر اهر در استان آذربایجان شرقی، محل خانقاه و مقبره شیخ شهاب‌الدین اهری است.
این خانقاه از سال ۱۳۷۴ به موزه ادب و عرفان تبدیل شده است که تنها موزه عرفان در ایران است.
بام و تله کابین تبریز
تبریز نیز همانند بسیاری از شهرهای کوهپایه ای دیگر بامی دارد که از فراز آن می توانید تصویری از تمامی شهر را زیر پای خود داشته باشید. دسترسی به این بام و منظره ای باشکوه و دل انگیز از شهر اما مقدور نیست مگر با کوه نوردی یا تله کابین.
حتما قبل از رفتن از باز بودن تله کابین مطمئن شوید، چون تله کابین در روزهایی که وزش باد زیاد باشد تعطیل است.
بازار تبریز
از زمان های بسیار دور به جهت قرارگرفتن شهر تبریز بر سر چهارراه جاده ابریشم و گذر روزانه هزاران کاروان از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی واروپایی، این شهر و بازار آن از رونق بسیار خوبی برخوردار بوده است.
بازار زیبای تبریز به عنوان بزرگترین سازه آجری ایران و بزرگترین بازار سرپوشیده دنیا محسوب می شود.
این بازار از سمت شرق به عالی‌قاپو (مجموعه کاخ های ولی عهدنشین) و از سمت غرب به مسجد جامع محدود شده است.
برج خلعت پوشان
در زمان هایی دور در زمان صفویه و قاجاریه هرگاه فرمانده یا خدمتگزاری شایسته دریافت خلعت از پادشاهان می شد؛ برج خلعت پوشان مکانی بود که خلعت را برای اولین بار بر روی دوش خود احساس می کرد.
گفته می شود برج خلعت پوشان برجی مجلل در وسط استخری بزرگ بود که با گذشتن از روی پلی، ورود به ساختمان میسر می شد که اکنون از این استخر اثری جز خاک نیست.
پیست اسکی سهند
رشته کوه سهند عروس کوه های ایران بوده و در شهر مراغه، ۳۹ کیلومتری جنوب شرقی تبریز قرار گرفته است.
دامنه های سر سبز و چشمه های روان، شقایق‌های صحرایی و آلاله‌های روییده شده در دامنه‌های این کوه و پرنده های مهاجری که آزادانه از این سو به آن سو در حال پروازند، منظره جالبی را برای گردشگران و میهمانان مراغه ای به تصویر کشیده اند.
پیست اسکی سهند میزبان اسکی بازان تبریزی و شهر های اطراف و همچنین گردشگرانی است که می خواهند تجربه ای متفاوت و خاص از سفری خاص را در کوله بار خود جای دهند.
برای کسانی که رصد ستارگان و آسمان را دوست دارند نیز در این پیست رصد خانه ای فراهم شده تا بتوانند در دل طبیعت روح نواز سهند به تماشای آسمان نیلگون شهر بپردازند.
چگونه برویم؟
اگر می خواهید با تور بروید...
آژانس های گردشگری تورهای ویژه نوروز تبریز را به دو صورت زمینی و هوایی ارائه می دهند.
قیمت ها با توجه به تعداد روز، وسیله نقلیه، محل سکونت و خدمات روز تفاوت دارند.
اگر خودتان می خواهید بروید...
برای رفتن به تبریز اگر بخواهید با ماشین شخصی خود بروید؛ تهران را که مبدا بگیریم، ۶۳۰ کیلومتر باید طی کنید تا به تبریز برسید. اگر وسیله از خودتان است از آزادراه کرج شروع کنید که مسیر اتوبان را تا انتها بروید که از ۴۰ کیلومتری مانده به ورودی تبریز سر درمی‌آورید. البته این در صورتی است که بخواهید از طریق اتوبان مسافرت کنید و عطای عبور از شهرهای قزوین، خرمدره، ابهر، زنجان، میانه، هشترود و بستان‌آباد را به لقایش ببخشید؛ می‌توانید از جاده قدیمی هم بروید که البته این روزها حال و روز چندان مناسبی ندارد.
رفتن به تبریز از راه زمینی با اتوبوس و قطار امکان پذیر است.
از اکثر نقاط ایران به تبریز خطوط اتوبوس بین شهری فعال است.
برای سفر به تبریز با قطار فقط از شهرهای تهران و مشهد این امکان فراهم است.
سفر هوایی به تبریز نیز از شهرهای تهران، مشهد، شیراز، بندرعباس، عسلویه، کیش، کرمان، اهواز و اصفهان امکان پذیر است.
کجا بمانیم؟
تبریز هم مانند سایر شهرهای بزرگ ایران هتل ها و مسافرخانه های زیادی دارد و قیمت ها نیز متفاوت است.
چه بخوریم؟
کوفته تبریزی، آش ماست، آش گوجه یا آبغوره، دلمه برگ مو، خاگینه، حلوای زنجبیلی، آش اوماج، کوکوی لوبیا سبز، دویماج و برنج کاسه ای آذری تعدادی از غذاهای معروف استان آذربایجان شرقی است.
سوغاتی
شیرینی قرابیه، لوز تبریزی، ریس، نوقا، شکلات تسبیحی، رشته ختایی، سوجوق مراغه، لبنیات تبریز و روستای لیقوان، باسلیق مراغه، میان پر گلابی عجب شیر- مراغه، میان پر زردآلو مراغه - عجب شیر، میان پر انجیر کردشت و روستاهای حاشیه رودخانه ارس، حلوا گردویی اسکو، دوشاب (شیره انگور) اسکو، گل سرخ تبریز و روستاهای دامنه سهند، مربای گل (گل محمدی) تبریز، ترشی ذغال اخته شهرستان کلیبر، برگه زردآلو و آلبالو شهرستان مرند، آجیل مخصوص تبریز، سوزن دوزی ممقان، ورنی بافی عشایر ارسباران- کلیبر، ظروف سفالی، فرش هریس، سبدبافی کشکسرای مرند، سیب زنوز، عسل طبیعی کوهستان سهند، محصولات چرمی و روسری ابریشمی اسکو از جمله مواردی است که برای سوغاتی می توانید بخرید.
نکات:
- آب و هوای تبریز در اوایل فروردین کمی سرد است و به طور میانگین حدود۱۱ درجه سانتی گراد می شود پس اگر از مناطق گرمسیر به آنجا می روید حتما لباس گرم همراه داشته باشید.
- این شماره ها را به یاد داشته باشید:
کد شهر : ۰۴۱
تاکسی بی سیم : ۱۳۳
امداد خودرو: ۰۹۶۵۵۰ و ۰۹۶۴۴۰ به ترتیب برای امداد خودرو سایپا و امداد ایران خودرو
- شماره های اورژانس (۱۱۵)، آتش نشانی(۱۲۵)، پلیس(۱۱۰)، مرکز اعلام تلفن (۱۱۸) در اکثر شهرهای ایران از جمله تبریز یکسان است.
دیدگاه تان را بنویسید