نامه ای که ستارخان نوشت + تصویر متن نامه
نام ستارخان سردار ملی مشروطیت ایران بی‌نیاز از توصیف و تشریح است دوران حیات سردارملی را می‌توان به چند قسمت تقسیم کرد و در مورد هر قسمت سخن گفت.
آنچه وی را امتیاز خاص می‌دهد تعصب مذهبی و عرق ایرانی اوست وی درنامه‌ای که متن آن در پی خواهد آمد مجاهدات خود را « برای اجرای احکام شریعت غراء احمدی و مطابق احکام صادره علما اعلام عظام مرجع تقلید» عنوان می‌کند.
سخت‌ترین روزهای سردار ملی هنگامی بود که پس از واقعه پارک اتابک «برای پیشبرد قانون مظلومیت اختیار نمود» آنچه این اسطوره ملی را به شکایت ـ نگارش نامه مورد اشاره ـ وا می‌دارد نه پایمال شدن فامیل و اهل و عیال او بلکه تصرف املاک وی توسط قوای بیگانه روس است که این امر درحقیقت نقض حاکمیت ملی است و غیرت او نمی‌تواند تحمل نماید «این است که ضبط املاک خود را در دست خوارج با این زحمات و خسارات و ایثار جان و مال نمی‌تواند صبر و تحمل کند آنچه را که لازمه صبر و تحمل و مظلومیت به وقت و اقتضای خود بود این توقیف و تصرف مظلومیت نامیده نمی‌شود که بتواند تامل کند دست تصرف خوارج در مال من اگر ساکت بنشینم بی غیریتی می شود .»
آنچه منتشر می‌شود نامه‌ای است از ستارخان سردار ملی به ریاست وزراء ایران در سال ۱۳۳۱ قمری که وی هم طی دستوری به وزارت خارجه دستور پیگیری می‌دهد وزیر خارجه وقت هم دستور لازم جهت تحقیق از شریف الدوله کار گزار کل آذربایجان را صادر می‌کند که تحقیق کند «معلوم شود حالت املاک سردار ملی چیست » تا به سردار ملی جواب داده شود.
سواد این نام توسط ریاست وزرا به وزارت خارجه ارسال گردیده است که در آرشیو وزارت امور خارجه در کارتن ۲۲ دوسیه ۴۰ به تاریخ ۳ سرطان / ۱۹ رجب ۱۳۳۱ نگهداری می‌شود متن نام دستور به وزارت خارجه را می خوانیم :
[آرم شیر خورشید ایستاده با شمشیر]
ریاست وزرا
مقام رفیع محترم هیت وزراء عظام مد ظلمه العال
سواد مشروحه آقای سردار ملی
عموم اهالی داخله خاصه و عامه سیما اولیای امور و رؤسای عظام گرام فخام و اهالی ممالک خارجه کاملاٌ مسبوق و مستحضرند که این بنده عاصی ستار برای اجرای احکام شریعت غراء احمدی و حفظ بیضه اسلام مطابق احکام صادره علما و اعلام عظام مرجع تقلید شیعه از جان و مال و اموال و دارایی و هستی خود صرف نظر کرده فوق العاده کوشیده تا دولت جابره تبدیل بر دولت عادله به عبارت اخری دولت شورویه دایر شود تا مگر آب رفته به جو باز گردد و قوانین حضرت سیدالمرسلین که سرمشق اهل کره از کفار و غیره گردید، رویه و مسلک اهل اسلام و کافه مسلمین و مسلمات بشود و برای معرفی خود به اهل عالم پس از تبدیل دولت جابره اطاعت اوامر مطاعه دولت عادله را کرده به مرکز پای تخت ایران شناخته می شود حاضر شد و برای تاکید بر معرفی خود بر عالمیان در گوشه انزوا و عزلت هر قسم تعدیات وارده را متحمل دراین موقع برای پیشرفت قانون مظلومیت اختیار نمود حالیه مدتی است از خارجه به دست داخله هر مصیبتی را که (گوش) آدمیان نتواند بشنود بر مظلومیت اهل تبریز آورده شد آنچه که هیئت محترم می‌دانند و جزئیات و کلیات مصائب وارده را عالمند فامیل و اهل مرا جاناٌ و مالاٌ پایمال و املاک مرا خارجه توقیف نمود این مدت صبر کرد که شاید دست قدرت حضرت پروردگار هستی از وزراء فعال برای اجرای قوانین حقه بر قرار گردد امروز بحمدالله و المنه آن هیئت محترم را دست قدرت تشکیل فرمود.
فحمداٌ ثم حمداٌ له این است که ضبط املاک خود را در دست خوارج با این زحمات و خسارات و ایثار جان و مال نمی‌تواند صبر و تحمل کند آنچه را که لازمه صبر و تحمل و مظلومیت به وقت و اقتضای خود بود این توقیف و تصرف مظلومیت نامیده نمی‌شود که بتواند تأمل کند دست تصرف خوارج در مال من اگر ساکت بنیشینم بی غیرتی می‌شو . استدعا از وجه آن (یک کلمه ناخوانا ــ) هیئت محترم وزراء فعال که املاک مرا از توقیف خوارج محفوظ و محروس بدارند و الا جواب یصح السکوت مرحمت فرمائید تکلیف چاکر معلوم شود.
ادام اله ظلهم العالی
سواد مطابق اصل است
(مهر) کابینه ریاست وزراء ۱۳۲۹
نامه ریاست وزارء به وزارت امور خارجه .
۷ برج ثور ۱۳۳۱
نمره ۲۵۸
...لازم است در مورد اظهارات معزی الیه امعان نظری به طوری که صلاح دانند با جاهای لازم در این خصوص مذاکره نموده و ترتیبی اتخاذ نمایند که اسباب آسایش و رفع شکایت ایشان فراهم شود و نتیجه اطلاع دهید که به آقای سردار ملی جواب داده شود.
(مهر)محمد علی
ریاست وزراء آقای منشور المک
در این باب محرمانه در رمز از شریف الدوله تحقیق کنید معلوم شود حالت املاک سردار ملی چیست بعد اگر مقتضی باشد اقدام شود.
منبع: سایت جوان و تاریخ
دیدگاه تان را بنویسید