هر چند تصور عموم شهروندان از توافق هسته‌ای و اجرای برجام این است که در حوزه اقتصاد و سیاست خارجی گشایش‌هایی به وجود می‌آید، اما آن‌طور که رایزنی‌های پسا برجامی حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد آثار مثبت این توافق بسیار بیشتر از این خواهد بود. جی پلاس، روز گذشته رئیس دانشگاه تهران از رایزنی ایران با کشورهای آمریکایی و اروپایی برای تبادل استاد و دانشجو خبر داد. تعداد دانشجویان فارغ‌التحصیل از حدود ۱۵۰ هزار نفر در دهه ۶۰ به حدود ۵/ ۴ میلیون نفر در دهه ۹۰ رسیده است. با این وجود، کم و کاستی‌هایی همچون تنزل کیفیت آموزشی در دانشگاه‌های کشور به عنوان بخشی از نارسایی‌ها در امر آموزش همچنان وجود دارد. این در حالی است که اغلب دانشگاه‌های کشور چندان برجسته نیستند و شاید بتوان ضعف بار علمی در این نهادها را از طریق اساتید خارجی حل و فصل کرد. در سال‌های اخیر نیز وزارت علوم با تغییر برخی حداقل‌های لازم و تسهیل شرایط باعث بروز رقابت‌های ناسالم و ناخوشایند بین مراکز آموزشی کشور در پذیرش دانشجو شده است. در واقع، این اقدام فقط از لحاظ کمی تعداد دانشگاه‌های کشور را افزایش داده، اما از لحاظ کیفی فقط بار علمی در نهادهای آموزشی تنزل یافته است. جذب اعضای هیات علمی خارجی در دانشگاه تهران روز گذشته رئیس دانشگاه تهران از جذب اعضای هیات علمی خارجی در این دانشگاه خبر داد. محمود نیلی احمدآبادی با اشاره به فعالیت‌های بین‌المللی این دانشگاه اظهار داشت: دانشگاه تهران، برگزاری دوره زبان‌های غیرفارسی را آغاز کرده است. او با بیان اینکه با این برنامه می‌توانیم دانشجوی خارجی بیشتری جذب کنیم، از برنامه دانشگاه تهران برای جذب اعضای هیات علمی خارجی خبر داد. رئیس دانشگاه تهران همچنین از برگزاری دوره‌های مشترک با دانشگاه‌های آمریکا و فرانسه و توسعه ارتباط با دانشگاه‌های اروپایی خبر داد و گفت: تبادل هیات‌های دانشگاهی و همچنین اعزام اساتید و دانشجویان به دانشگاه‌های خارج از کشور تغییر عمده‌ای داشته است، البته معتقدم تحول و تغییر اساسی بعد از پیاده‌سازی تفاهم‌نامه‌هایی است که به امضای دانشگاه‌ها رسیده است. نیلی به بازدید رئیس پارلمان اروپا از دانشگاه تهران اشاره کرد و گفت: در این دیدار توسعه همکاری‌های علمی و دانشگاهی بین ایران و اتحادیه اروپا مورد بحث قرار گرفت. او همچنین ضمن اشاره به حضور وزیر خارجه یونان در دانشگاه تهران، حضور هیات‌های خارجی در دانشگاه‌های کشور را اقدامی مثبت ارزیابی کرد و گفت: در این دیدار نیز بر توسعه روابط علمی و دانشگاهی میان دو کشور تاکید شد. رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: در تفاهم‌نامه با دانشگاه فرانسه موضوعاتی همچون تسهیل برقراری ارتباطات علمی در حوزه آب و محیط زیست، همکاری در ایجاد مرکز منطقه‌ای بازیافت آب، توسعه برنامه‌های مشترک آموزشی و پژوهشی و تربیت دانشجو و تبادل استاد مطرح شده است. نیلی احمدآبادی ضمن اشاره به اینکه دانشگاه تهران بیشترین دانشجوی خارجی را دارد، گفت: هم‌اکنون دانشگاه تهران، دارای ۱۲۰۰ دانشجوی خارجی است. او در ادامه اظهار امیدواری کرد در صورت حل شدن بحث سوییفت، دانشگاه تهران بهتر شناخته خواهد شد. به گزارش ایلنا، رئیس دانشگاه تهران ارائه دوره‌ها به زبان غیر فارسی را از دیگر برنامه‌های دانشگاه عنوان کرد و گفت: در حال حاضر میانگین نسبت استاد به دانشجو ۱ به ۲۱ است. کمیت فدای کیفیت موضوع کیفیت آموزش در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور در سال‌های اخیر مورد بحث بسیاری از صاحب نظران عرصه آموزش و پژوهش کشور بوده است. از آنجا که رسالت اصلی این مراکز، تربیت نیروهای متخصص و متعهد برای خدمت به کشور است، بی‌شک توجه به کیفیت آموزش ارائه شده در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور که اثرات آن به طور مستقیم در کارایی دانش‌آموختگان این مراکز قابل مشاهده است، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. یک عضو کمیسیون آموزش مجلس درباره وضعیت علمی دانشگاه‌های کشور و حضور اساتید خارجی برای ارتقای بار علمی دانشگاه‌ها می‌گوید: حضور اساتید خارجی برای ارتقای بار علمی در دانشگاه‌های کشور چندان نتیجه بخش نیست. عبدالواحد فیاضی می‌افزاید: ورود این اساتید دلیلی برای ارتقای بار علمی در دانشگاه‌های کشور محسوب نمی‌شود. به گفته او قبل از هر اقدامی باید دلیل بروز افت تحصیلی را در نهادهای علمی کشور مورد ارزیابی قرار داد و در اقدام بعدی برای این مساله راه حل ارائه داد. در واقع با بررسی دلایل بروز افت تحصیلی در دانشگاه‌های کشور از سوی وزارت علوم بعید به نظر می‌رسد که حضور اساتید خارجی بتواند در حل این مشکل آموزشی نتیجه‌بخش باشد. این عضو کمیسیون آموزش مجلس تاکید می‌کند: در برخی رشته‌های تحصیلی حضور اساتید خارجی می‌تواند در ارتقای بار علمی جامعه تاثیرگذار باشد، اما ورود استاد برای تدریس در تمامی رشته‌ها چندان منطقی نیست و بعید به نظر می‌رسد که این اقدام بتواند در ارتقای سیستم آموزشی کشور تاثیرگذار باشد. فیاضی درباره سطح علمی دانشگاه‌های کشور می‌گوید: کم و کیف وضعیت علمی دانشگاه‌ها بر اساس معیارهای بین الملی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این معیار‌ها و استانداردها نشان‌دهنده وضعیت بار علمی دانشگاه‌های کشور در جهان هستند. این عضو کمیسیون آموزش مجلس درباره چگونگی ارتقای بار علمی در دانشگاه‌های کشور می‌افزاید: برای پیشرفت‌های علمی نیازمند برنامه‌ریزی‌های علمی کامل و جامع هستیم. این امر نیازمند برنامه ریزی کلان است و به طور مقطعی نمی‌توان در این زمینه تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی کرد. به گفته او وزارت علوم باید در این راستا با استفاده از ظرفیت نخبگان کشور و به کارگیری اندیشمندان داخلی این موضوع را مورد ارزیابی قرار داده و نتایج آن را به عنوان راه حل و خط مشی دانشگاه‌های کشور در دستور کار قرار دهد. فیاضی در پاسخ به این سوال که در چند سال اخیر شاهد تعدد و تنوع دانشگاه‌های کشور بوده‌ایم، به نظر شما این جمعیت انبوه تا چه حد در تنزل بار علمی دانشگاه‌های کشور تاثیرگذار بوده اند، تصریح می‌کند: افزایش کمی دانشگاه‌ها در دو دهه اخیر یکی از دلایل تنزل بار علمی در کشور محسوب می‌شود. در هر زمینه‌ای هر قدر کمیت افزایش یابد به همان نسبت کیفیت نیز تنزل می‌یابد. با توجه به اینکه تشکیل دانشگاه‌های آزاد، علمی کاربردی، پردیس‌ها و... سهم قابل توجهی در جمعیت فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و مراکز دانشگاهی کشور دارد، اما در این دانشگاه‌ها آن‌طور که باید و شاید به بار علمی توجه نشده است. به گفته او نتیجه کاهش کیفیت آموزش در مراکز آموزش عالی کشور، صدور مدارکی است که از پشتوانه تخصصی و تعهدی کافی برخوردار نیستند. البته لازم به ذکر است که دانشگاه‌های معتبر کشور و اساتید متعهد مشغول به خدمت در این دانشگاه ها، همچنان به رسالت واقعی خویش واقفند و در حفظ کیفیت آموزش می‌کوشند. اما نگاهی کلی به فضای فعلی حاکم بر محیط‌های آموزشی کشور حکایت از آن دارد که کاهش کیفیت آموزش در بسیاری از مراکز دانشگاهی و عدم برنامه ریزی وزارت علوم برای ارتقای آموزش و رفع مشکلات موجود باعث سرخوردگی شدید قشر جوان، با استعداد و علاقه‌مند به رشد علمی شده است. منبع: روزنامه آرمان

دیدگاه تان را بنویسید