«میدان مشق افتتاح می‌شود» این جمله در تعطیلات نوروز روی بنرهایی که شهرداری در سطح شهر نصب کرده بود، خبر از افتتاح این میدان و باز شدن درهای آن پس از ١۵٠ سال می‌داد. جمله‌ای عجیب که هنوز هم اجرایی نشده است.
جی پلاس، هنوز هم مردم تنها در ساعات کاری اجازه دارند وارد محوطه میدان مشق شوند و هنوز هم گیت ورودی این میدان از خیابان کوشک مصری توسط نیروهای وزارت امور خارجه کنترل می‌شود. شهرداری تهران در روزهای پایانی تعطیلات نوروز برنامه‌هایی را در میدان مشق اجرا کرد که مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان بود، همچنین عدم حضور مسوولان میراث فرهنگی در این برنامه‌ها یکی دیگر از مواردی بود که موجب گلایه فعالان این حوزه بود، هر چند که مسوولان میراث فرهنگی سعی داشتند تا این موضوع را کم‌اهمیت جلوه دهند و بگویند که شهرداری نقش اصلی در بهسازی فضای این میدان داشته و به طور حتم حق دارد که برای خود برنامه‌ای تدارک ببیند و موسیقی زنده اجرا کند و هنرمندان را دعوت کند یا چرخ‌های فروش بستنی و خوراکی در این میدان قرار دهد تا مردم بیایند و با تاریخی آشنا شوند که در طول برنامه صحبتی از آن نشده و تمام تمرکز برنامه روی عملکرد شهرداری و تلاش‌هایش برای احیای بافت تاریخی تهران است. شاید مسوولان میراث فرهنگی که به‌سادگی از کنار این موضوع می‌گذرند و حق را به شهرداری می‌دهند، نمی‌خواهند بپذیرند که حفاظت و احیای میراث فرهنگی وظیفه اصلی این سازمان است و کمبود بودجه نمی‌تواند بهانه‌ای برای کنار کشیدن از چنین وظیفه خطیری باشد و تنها به نظارتی ساده بسنده کردن نمی‌تواند این مسوولیت را از این سازمان سلب کند، محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی در مورد عملکرد شهرداری و وظیفه میراث فرهنگی در این محدوده می‌گوید: «ما با کلیت کاری که در میدان مشق انجام می‌شود موافقیم، اما در مورد جزییات فعالیت‌های صورت گرفته در منطقه معتقدم باید نظارت‌مان را افزایش دهیم. جزییات این فعالیت‌ها می‌تواند کیفیت بالاتری داشته باشد، به همین خاطر باید تلاش کنیم نیروی انسانی ماهر، ناظر و پایش مان را از فعالیت‌های اینچنینی افزایش بدهیم، رویکرد شهرداری تهران برای احیای میادین و مرمت آن قابل تقدیر است اما اینکه در جزییات همکاری طرح‌ها را از قبل ارزیابی و تصویب کنیم و نظارت درست داشته باشیم امری است که باید به آن رسیدگی کنیم.» طبق مصوبه هیات دولت در سال ١٣٨٢ تصمیم بر این بود که محوطه تاریخی میدان مشق به موزه ملی کشور تبدیل شود. اما حالا با رویکردی که از سوی متولیان امر در این میدان می‌بینیم، گویی میدان مشق هر روز بیشتر از قبل از تبدیل شدن به موزه ملی کشور فاصله می‌گیرد. تاریخ میدان مشق نشان می‌دهد که هر کسی در هر دوره از تاریخ از ظن خود یار میدان شده و در هر دوره صاحبان قدرت نگاهی تازه به عملکرد آن داشته‌اند و آن‌گونه او را آراسته‌اند و تعریف کرده‌اند که مطلوب خودشان و منافع دوره‌شان بوده است. میدان مشق در دوره‌های مختلف کاربری‌ها و نقش‌های مختلف به خود گرفته است، دولت‌های مختلف هر کدام نقاب مطلوب خود را بر چهره فاخرش قرار دادند اما در هیچ دوره‌ای از تفاخر این مجموعه کم نشد و همچنان جذابیت و عظمتش را حفظ کرد. اما امروز انگار فراموش شده است که نقش این میدان پراهمیت‌تر از آن است که با قرار دادن چرخ‌های نوستالژیک خوراکی و بستنی در آن زنده شود. حالا اگر در فضای دلنشین این میدان قدم بزنید، تابلوهایی با امضای سازمان زیباسازی در مقابل هر ساختمان اطلاعات خوبی در مورد تاریخ و معماری بناهای پر اهمیت میدان مشق می‌دهد. اتفاقی که شاید مهم‌ترین نکته مثبت اجرای پروژه بهسازی در این میدان توسط سازمان زیبا‌سازی باشد و شاید هم بهانه‌ای برای افسوس اینکه چرا این کار توسط میراث فرهنگی که متولی اصلی این امر است در طول سالیان انجام نشده است. البته بسیاری از صاحب نظران هم معتقدند عملکرد شهرداری در این زمینه قابل تحسین است و مایه خوشحالی است که شهرداری تهران دغدغه بناهای تاریخی شهر را دارد و در پی زنده کردن این بافت ارزشمند است. اما همچنان این موضوع که این زنده کردن بافت تاریخی با چه کیفیتی انجام می‌شود و چقدر می‌تواند به لحاظ کارشناسی قابل دفاع باشد، محل بحث است. شهرداری تهران بودجه قابل توجهی را برای بهسازی فضاهای تاریخی تهران در نظر گرفته و در برخی موارد هم شتابزده عمل کرده و این شتابزدگی در افتتاح میدان مشق بیشتر از هر کجای دیگر به چشم می‌خورد، پروژه‌ای که هنوز نیمی از آن به اتمام نرسیده است و مراسمی در آن برگزار می‌شود که نام افتتاحیه به خود می‌گیرد، نمی‌تواند نامی جز پروپاگاندای رسانه‌ای داشته باشد. کاری که فی‌نفسه می‌تواند مفید و موثر باشد، اما مشروط بر اینکه همچون فیلی که «پلاتر دوروزیه» فرانسوی در این میدان هوا کرد و هنوز اوج نگرفته نقش زمین شد، امیدها را ناامید نکند. منبع: روزنامه اعتماد

دیدگاه تان را بنویسید