به گزارش ایرنا، این فریضه دینی که در قرآن کریم بر آن تصریح شده و مورد تاکید فراوان پیامبر گرامی اسلام (ص) بوده و تمامی ائمه اطهار (ع) نیز بر رعایت آن از سوی آحاد مردم صحه گذاشته و تائید کرده اند، جزو فروع دین در میان شیعیان علی ابن ابی طالب (ع) می باشد که بر اساس شرایطی خاص بر هر شیعه اثنی عشری واجب است.
شرایط، مراتب، احکام و آداب امر به معروف و نهی از منکر به تفصیل در علوم دینی و فقهی آمده است.
به اعتقاد کارشناسان و صاحب نظران، در شرایط کنونی جامعه اسلامی یکی از نیازهای مهم و اساسی زندگی فردی و اجتماعی آحاد مردم، توجه به فریضه امر به معروف و نهی از منکر است که بنا به دلایلی این واجب کفائی به حاشیه رانده شده و توجه چندانی به آن نمی شود.
آیه 71 سوره توبه مهمترین و رساترین دعوت الهی برای اجرای فریضه امر به معروف و نهی از منکر است که در آن خداوند متعال می فرماید: ' والمؤمنون و المؤمنات بعضهم اولیاء بعض یأمرون بالمعروف و ینهون عن المنکر'( و مردان و زنان باایمان، دوستان یکدیگرند که به کارهای پسندیده همدیگر را وا می ‌دارند و از کارهای ناپسند باز می ‌دارند).
آنچه به صراحت از این آیه شریفه بر می آید، تلاش برای رستگاری تک تک افراد جامعه برای سعادت دنیوی و اخروی است که البته بی توجهی به آن می تواند جوامع بشری را دچار خسران ها و زیان های عدیده ای سازد که در زمان حاضر نمونه هایی از آن را در زندگی خصوصی و اجتماعی خود شاهد آن هستیم.
خبرگزاری ایرنا مرکز آذربایجان شرقی برای روشن شدن ابعاد مختلف امر به معروف و نهی از منکر و نیز پرداختن به تعاریف و شرایط اجرای آن در جامعه میزگردی با حضور دو نفر از کارشناسان این حوزه ترتیب داده است که ماحصل آن در ذیل می آید:
به گزارش ایرنا، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر سپاه عاشورا ، از این فریضه الهی به عنوان یکی از احکام عملی اسلامی یاد می کند که به هیچ عنوان تعطیل بردار نبوده و اصل هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز بر آن تاکید و تصریح دارد که نحوه و نوع آن در زمینه حق مردم نسبت به حکومت، حکومت به مردم، و مردم به مردم بیان شده است.
سرهنگ غفار ملکی گفت: چهار محور اصلی در اسلام برای حکومت صالحان وجود دارد که عبارتند از نماز، زکات، امر به معروف و نهی از منکر؛ و معنی دو مورد آخر این است که تلاش شود تا جامعه عاری از هر گونه فساد و لبریز از تمام نیکی ها باشد.
وی، امر به معروف در این سطح را به معنی کاهش مرارت ها برای تولید قدرت در جامعه تعریف کرد و افزود: امر به معروف در این معنی یعنی تولید محبت، منفعت، سلامت، حیثیت خانوادگی و امنیت اجتماعی.
ملکی با تاکید بر اینکه امر به معروف و نهی از منکر به هیچ عنوان به دنبال یقه گیری و مچ گیری نیست، بلکه هدف اصلی اش یارگیری و جذب و جلب افراد به راه اصیل دین است، اظهار کرد: از آنجائی که طبق آموزه های دینی و شیعی هر فرد در جامعه اسلامی ولایت بر برادر دینی خود دارد، در چنین شرایطی هیچ کس نمی تواند نسبت به رفتارهای فرد دیگر بی تفاوت بوده و نسبت به آن از خود بی توجهی نشان دهد.
وی ادامه داد: اینکه در جامعه تصور شود هدف از امر به معروف و نهی از منکر گرفتار کردن افراد است، به هیچ عنوان با آموزه های دینی سازگاری نداشته و واقعیت ندارد، زیراکه اگر همه مردم خود را در قبال مسایل اجتماعی مسئول بدانند، ان وقت چنین تصوری از این فریضه الهی از بین می رود.
ملکی با اشاره به اینکه عمل به فریضه الهی امر به معروف و نهی از منکر شرایط و مراتبی خاص دارد، گفت: عمل به این مهم دینی باید همراه با درست گوئی باشد نه درشت گوئی، همراه با مودت و دوستی باشد و هدف اصلی از آن اصلاح باشد نه تخریب.
وی ادامه داد: در امر به معروف و نهی از منکر، تنش و تفتیش وجود ندارد و عمل به آن باید با زبان روز و نه زبان زور و البته نوع مخاطب و عامل نیز در اجرای آن بسیار مهم بوده و نقش تعیین کننده ای دارد.
این کارشناس حوزه مسایل اجتماعی یکی از وظایف مردم نسبت به حکومت را رسالت هدایتی دانست و با بیان اینکه این وظیفه از طریق امر به معروف و نهی از منکر تحقق می یابد، افزود: همه وظیفه دارند حکومت را امر و نهی کنند، اما این عمل نیابد همراه و با نیت انتقام باشد، چه بسا انتقاد سازنده و حکیمانه می تواند بسیاری از گره های موجود در جامعه را باز کند.
ملکی، آمران به معروف و ناهیان از منکر را به شناخت مراحل، مراتب و شرایط اجرای آن دعوت و اظهار کرد: ابتدا باید توجه شود که عمل به این فریضه شغل نیست و باید هر کس در این وادی قدم می گذارد، اول از خود شروع کرده و سپس به سایر افراد برسد.
وی، توهین، تحقیر، تمسخر، مچ گیری و شماتت را از ممنوعه های ورود به بحث امر به معروف و نهی از منکر دانست و یادآور شد: هدف غائی از اجرای این فریضه الهی تقویت نظام اسلامی در تمامی ابعاد حقیقی، حقوقی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و زندگی فردی و اجتماعی است که در آن دفع افراد جائی ندارد، بلکه تمامی ممارست ها و تحمل سختی ها برای جذب است.
دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر سپاه عاشورا با اشاره به اینکه بحث آموزش یکی از محوری ترین و مهمترین مباحث در موضوع اجرایی شدن این فریضه است، از برنامه ریزی ویژه سپاه و بسیج آذربایجان شرقی در این راستا خبر داد و گفت: پارسال در این زمینه دو هزار نفر به عنوان مربی در دوره های آموزشی شرکت داده شدند که برای سالجاری نیز برای تعداد دو هزار و 441 مربی در سطح استان این دوره های آموزشی شیوه های مربوطه اجرا خواهد شد.
ملکی ، منکرات اجتماعی کشور را بیشمار دانست و مسائلی همچون طلاق، مواد مخدر، مفاسد اخلاقی و حاشیه نشینی و فقر را از جمله این منکرات و تهدیدات بیان و اظهار کرد: در این راستا نیز سپاه عاشورا با برنامه ریزی های مدون ، 10 نقطه شهر تبریز را برای اجرای برنامه های آگاه سازی با رویکرد ایجابی انتخاب کرده و کارگاه های مختلف آموزشی و توجیهی در آنها برگزار می کند.
وی بالاترین معروف در شرایط کنونی ایران را تحکیم پایه های نظام مقدس جمهوری اسلامی، فارغ از باندبازی و جناح بازی های سیاسی بیان کرد که باید تمامی مسئولان و حتی افراد عادی نسبت به آن اهتمام ویژه ای داشته باشند و بزرگترین منکر را ضربه به پایه های این نظام الهی بیان کرد.
به گزارش ایرنا، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر استانداری آذربایجان شرقی نیز در این میزگرد با ارایه تعریفی از این فریضه، گفت: امر به معروف و نهی از منکر نه تنها مساله ای دینی است و ریشه در اعتقادات شیعی دارد، بلکه این مساله موضوعی انسانی و دارای ابعاد گسترده بشری است که هر جامعه ای به آن نیازمند است.
یدالله قاری زاده ، ریشه اصلی این فریضه الهی را خیرخواهی و محبت دانست و افزود: طبق فرموده های بزرگان دین بی توجهی به امر به معروف و نهی از منکر منجر به هلاکت هر جامعه ای می شود که بر همین اساس اسلام نقش اساسی و محوری به آن داده است.
وی، از اسلام به عنوان دینی پویا، و در حال رشد و تکامل یاد کرد که پیروان خود را برای تقویت این دین الهی به فریضه امر به معروف و نهی از منکر دعوت می کند و اگر این واجب کفائی به درستی در جامعه پیاده شود، بدون تردید جامعه ای پویا و به دور از هر گونه فساد و نابسامانی های موجود خواهیم داشت.
قاری زاده ، احترام به طرف مقابل را مهمترین بخش در اجرای امر به معروف و نهی از منکر بیان کرد و یادآور شد: این مهم باید به گونه ای در جامعه اجرا شود که منجر به عکس العمل ناشایست و نامتعارف از سوی مخاطبان نشود، زیرا در این صورت قطعا' یکی از ارکان و مراتب فریضه رعایت نشده است.
وی ، احترام را اصل اساسی در اجرای امر به معروف و نهی از منکر بیان و اظهار کرد: مهمترین مساله ای که در حین انجام این وظیفه شرعی باید رعایت شود، محرمانه بودن آن است تا طرف مقابل بدون هیچ واهمه و عذری آن را متوجه شده و بپذیرد.
قاری زاده ، مومنانه، مشفقانه، محرمانه، منصفانه، مودبانه، معلمانه، متحملانه و منت پذیر بودن را هشت کلیدواژه مهم در اعمال فریضه امر به معروف و نهی از منکر بیان کرد که اگر تمامی این هشت عنصر در اجرای آن به کار گرفته شود، نتیجه گیری اساسی از این فریضه بسیار محتمل خواهد بود.
وی با بیان اینکه طی سال های اخیر فریضه امر به معروف و نهی از منکر به درستی در جامعه تبیین و تشریح نشده است، به ایرنا گفت: به همین دلیل خیرخواهی در جامعه ما کمتر شده است در حالیکه دین مبین اسلامی چیزی جز محبت و نیکی به هم نوع نیست.
این کارشناس حوزه دین، آموزش را از جمله نقاط ضعف و فراموش شده فریضه امر به معروف و نهی از منکر دانست و گفت: انتظار می رود دستگاه های اجرایی و متولیان فرهنگی در کشور نسبت به این موضوع مهم جدیت بیشتری از خود نشان دهند.
قاری زاده، برگزاری همایش های دوره ای برای آموزش مربیان در دستگاه های اجرایی با هدف فرهنگ سازی برای گسترش امر به معروف و نهی از منکر را از جمله فعالیت های دبیرخانه این ستاد در استانداری آذربایجان شرقی بیان کرد و افزود: هرچند این فعالیت ها در طول سال انجام می گیرد اما یکی از نقاط ضعف عمده به نبود متولی و سازمانی خاص در این زمینه بر می گردد.
وی ادامه داد: در صورتی که سازمانی برای این منظور ایجاد شود می توان با چارت تشکیلاتی منسجم، نیروی انسانی متبحر و ماهر و با بودجه ای مشخص برای اجرایی شدن امر به معروف و نهی از منکر پیش رفت.
قاری زاده گفت: بدون تردید فراگیر شدن امر به معروف و نهی از منکر پایه های نظام اسلامی را مستحکم تر کرده و مصونیت آن در مقابل خطرات را افزایش می دهد.
گزارش از: سیدیحیی مرتضائی **انتشاردهنده: محمد عزیزی راد
3038/518
انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.