برای فارغ التحصیلان مدارس برجسته کسب و کار جهان، حضور در بخش بانکداری سرمایه گذاری پایان یافته و ایجاد شرکت های مشاوره و فناوری جایگزین آن شده است.
به گزارش جماران به نقل از اقتصاد ایرانی، «مایکل لوئیس» در کتاب خود در سال ۱۹۸۹میلادی، یک بانکدار سرمایه گذار را فردی مستعد با جاه طلبی غیرقابل تصور عنوان کرده بود. با استعدادترین فارغ التحصیلان در دهه ۱۹۸۰ میلادی - موقعیتی درست مشابه بحران اقتصادی در سال ۲۰۰۷- به سمت بانکداری سرمایه گذاری (investment banking) گرایش پیدا کرده بودند. حدود ۴۴ درصد از فارغ التحصیلان MBAهاروارد وارد مشاغل مالی شده و ۱۲ درصد این گروه بانکدار سرمایه گذار شدند؛ این درحالیست که در سال ۲۰۱۳ تنها ۲۷ درصد فارغ التحصیلان، کسب و کار را انتخاب کرده و کمتر از ۵ درصد وارد حوزه سرمایه گذاری بانکی شدند.
روند مشابهی در سایر مدارس برجسته کسب و کار جهان دیده می شود؛ در سال ۲۰۰۷ حدود ۴۶ درصد از فارغ التحصیلان MBAمدرسه کسب و کار لندن در حوزه خدمات مالی مشغول بکار شدند و در سال ۲۰۱۳ این آمار به ۲۸ درصد کاهش پیدا کرد که بانکداری سرمایه گذاری پایین ترین سهم را در این میان به خود اختصاص داد. در مدرسه کسب و کار دانشگاه شیکاگو نیز تعداد دانشجویانی که بدنبال فعالیت در بخش بانکداری سرمایه گذاری بودند، از ۳۰ درصد در سال ۲۰۰۷ به ۱۶ درصد در سال جاری کاهش یافت.
از زمان بحران اقتصادی، بانک های سرمایه گذاری طرح استخدام مستقیم از مدارس برجسته کسب و کار را متوقف کرده و به جای جذب گروهی با ایده های ثابت که تنها بر برنامه های پرهزینه MBA تکیه می کنند، نخبه ترین دانشجویان را با هدف توسعه گروه های تحلیل گر جذب می کنند.
تنها موقعیت های شغلی در بخش بانکداری سرمایه گذاری کاهش نیافته است، بلکه تمایل فارغ التحصیلان MBA نیز برای حضور در این بخش کمتر شده است؛ این دسته از فارغ التحصیلان بدنبال انعطاف پذیری برای تغییر زندگی حرفه ای در مدت چند سال هستند، اما بانک های سرمایه گذاری انتظار وفاداری طولانی مدت از این افراد را دارند. این درحالیست که دانشجویان، بانک ها را بعنوان پله ای برای دستیابی به سهام خصوصی یا صندوق تأمینی می بینند.
این مسئله یکی از دلایل گرایش فارغ التحصیلان مدارس کسب و کار به فعالیت در بخش مشاوره را توضیح می دهد. تقریبا ۳۰ درصد از فارغ التحصیلان این مراکز در شرکت های مشاوره ای جذب می شوند. در سال ۲۰۰۷ نزدیک به ۲۳ درصد از فارغ التحصیلانMBA مدرسه کسب و کار لندن به چنین سازمان هایی پیوستند که این آمار در سال گذشته به ۲۹ درصد افزایش یافت. این میزان در دانشگاه شیکاگو در دوره مشابه از ۲۴ درصد به ۳۱ درصد افزایش پیدا کرد.
پیش از رواج یافتن بانک های سرمایه گذاری، شرکت های مشاوره محل اصلی جذب فارغ التحصیلان نخبه کسب و کار محسوب می شدند؛ تمرکز بر برنامه های MBA و استفاده از روش مطالعه موردی، این افراد را مناسب فعالیت در شرکت های مشاوره می کرد.
درحالیکه بانک ها انتظار دارند که فارغ التحصیلان MBA تا ۵ سال آینده با آنها همراه باشند، شرکت های مشاوره ای بدنبال جذب نیروهای تازه کار هستند؛ از طریق این سیاست، افراد زیادی جذب شده و شبکه ای از فارغ التحصیلان ایجاد می شود که می توانند مشتریان آینده این شرکت ها باشند.
برای فارغ التحصیلان MBA ارتباط با صنایع مختلف و دسترسی به مدیران ارشد از طریق فعالیت بعنوان یک مشاور، پایه مناسبی برای راه اندازی یک حرفه جدید است. حقوق پایه این مشاوران - در مقایسه با حقوق ۱۰۰ هزار دلاری همکاری با یک بانک سرمایه گذاری - بطور متوسط ۱۳۵ هزار دلار است که در میان بالاترین حقوق ها در صنعت قرار می گیرد.
حضور در مشاغل مشاوره نه فقط برای پول
حتی اگر بانک های سرمایه گذاری هنوز هم قادر به ارائه پاداش های مالی بودند، اولویت دانشجویان در حال تغییر است. نظرسنجی صورت گرفته توسط مجله اکونومیست نشان می دهد، کمتر از ۵ درصد دانشجویان MBA، دستمزد بالا را بعنوان مهمترین مسئله در زمان تصمیم گیری برای ثبت نام در مدارس کسب و کار عنوان می کنند، درحالیکه فراهم شدن فرصت های شغلی جدید (۵۸ درصد) و پیشرفت شخصی (۱۵ درصد) بعنوان اصلی ترین دلایل عنوان شده اند.
یک دانشجو از ۱۰ مدرسه کسب و کار برتر در رتبه بندی اکونومیست بلافاصله پس از فارغ التحصیلی، حقوق پایه ای معادل ۱۱۸ هزار دلار دریافت می کند؛ اما تعجب آور است که این افراد با بدهی نسبتا بالایی روبرو هستند. هزینه یک دوره دو ساله MBA هاروارد حدود ۲۵۰ هزار دلار است.
یکی دیگر از ذی نفعان جذب فارغ التحصیلان MBA، حوزه فناوری است؛ بیشتر فارغ التحصیلان مدرسه کسب و کار INSEADبا شعباتی در فرانسه و سنگاپور جذب شرکت هایی مانند آمازون، مایکروسافت، سامسونگ و گوگل می شوند و نیم دیگر جذب بخش مشاوره می شوند؛ این نسبت در دانشگاه استنفورد بیش از نیمی از فارغ التحصیلان را به خود اختصاص می دهد.
شرکت های فنی و مشاوران با تعداد فزاینده دانشجویانی مواجه هستند که خواستار کسب تجربه برای شروع کسب و کار خود هستند. نتایج مطالعه صورت گرفته توسط انجمن مدارس کسب و کار نشان می دهد که تنها ۴ درصد از فارغ التحصیلان MBA دارای تجربه کارآفرینی در بدو ورود به دوره تحصیلی بوده و ۲۶ درصد بدنبال شروع فعالیت یک شرکت پس از فارغ التحصیلی هستند.
رقابت برای جذب دانشجویان برتر به بخش خدمات غیربانکی بویژه صندوق های تأمینی و شرکت های خصوصی سرمایه نیز رسیده است. تا ۵ سال قبل موارد جذب مستقیم فارغ التحصیلان MBA از دانشگاه بسیار نادر بود، اما در حال حاضر دانشگاه های بزرگی مانند هاروارد و وارتون در حال ایجاد شرایطی برای ارائه نیروی کار به این شرکت ها هستند.
در حال حاضر بسیاری از دانشجویان پیش از ثبت نام در دانشگاه دارای تجارب مالی هستند: ۱۷ درصد از دانشجویان دوره اخیرMBA هاروارد از یک شرکت خصوصی سرمایه گذاری آمده اند. دانشجویان حوزه های دیگر نیز جذب این فضای پویا می شوند؛ این شرکت های سرمایه گذاری خصوصی بیش از بانک ها با استقبال مواجه می شوند، چراکه کوچکتر بوده و شرایط کارآفرینی بهتری دارند.
فارغ التحصیلان MBA یک هدف اخلاقی را کشف کرده اند؛ فکر کردن به این که چگونه حرفه ای بسازند که تأثیر مثبتی بر جهان داشته باشد. وجوه اخلاقی سرمایه گذاری یا مشارکت در برنامه های پذیرش مسئولیت های اجتماعی از جمله این تأثیرات مثبت محسوب می شوند.
در این شرایط بانک ها در تلاش برای فریب دادن یا قانع کردن فارغ التحصیلان MBAبرای بازگشت مجدد به این بخش هستند؛ برخی بانک ها تلاش می کنند با تغییر فرهنگ، ایجاد برابری جنسیتی برای زنان و دفاع از یک زندگی کاری متعادل، زمینه بازگشت فارغ التحصیلان را فراهم کنند.
