الکساندر نکراسوف، مشاور سابق کرملین و دولت روسیه بوده است. او در الجزیره می نویسد: اگر قرار باشد این روزها بین مقامات روس و علاقه مندان به پیگیری رویدادهای خاورمیانه لطیفه ای درباره نحوه رویارویی آمریکا با گروه داعش ساخته شود، احتمالا چنین مضمونی خواهد داشت: "آمریکایی ها یک گروه جدید را با عنوان داعش2 ایجاد می کنند. این گروه بزرگتر از داعش اصلی است و بهتر از آن تجهیز و مسلح شده است. آنها می گذارند داعش2 با داعش اصلی درگیر شود. اما چه اتفاقی می افتد اگر داعش2 در ادامه دوباره جلوی آمریکا قد علم کند؟ (همان طور که داعش اصلی چنین کرد) پاسخ روشن است: آمریکایی ها داعش3 را درست می کنند و ماجرا به همین ترتیب پیش می رود."
جدا از شوخی، ظهور و خیزش گروه دولت اسلامی یا داعش، به هیچ عنوان مساله خنده داری نیست. اکنون که آمریکا و متحدانش بالاخره از خواب بیدار شده و متوجه خطرات گروه داعش شده اند، نگرانی مسکو این است که مقامات شتابزده و بی محابای پنتاگون و ناتو، در کنار مواضع داعش در سوریه، مواضع دیگری از جمله مواضع ارتش سوریه را هم هدف قرار دهند.
به گزارش جماران، شفقنا به نقل از الجزیره، باراک اوباما رییس جمهور آمریکا طرح خود را برای مقابله با گروه داعش اعلام کرده و وعده داده "ائتلاف گسترده ای" را برای از بین بردن "این تهدید تروریستی" ایجاد کند. در مسکو، یک نگرانی عمده این است که آمریکا از این فرصت برای مداخله در سوریه استفاده کند.
سناریوی لیبی
به گفته والری فننکو از مرکز امنیت بین المللی در مسکو، آمریکا می تواند از حضور گروه داعش در سوریه به عنوان دستاویزی برای تکرار "سناریوی لیبی" استفاده کند.
وی می گوید: "آمریکایی ها سعی می کنند تا شکست خود را در پاییز سال گذشته جبران کنند. در قدم نخست، آنها حملات هوایی را علیه تروریست ها آغاز می کنند و سپس، در قدمی موازی، ممکن است کار را به حمایت از اپوزیسیون میانه روی سوریه بکشانند. ممکن است آمریکا یک مداخله خزنده را آغاز کرده باشد؛ شبیه آنچه در بوسنی انجام داد."
در هر حال، دستگاه دیپلماسی روسیه با تمام توان مشغول به فعالیت است. بر اساس اظهارات یک منبع دیپلماتیک روسی، مسکو تلاش می کند تا مانع از حملات هوایی احتمالی در سوریه شود، درست مانند سال گذشته که خطر حملات هوایی آمریکا در سوریه، روز به روز بیشتر می شد.
این منبع دیپلماتیک می گوید: "دیپلمات های ما در کشورهای عربی و پایتخت های اروپایی ناامیدانه تلاش می کنند تا راهی شبیه به راهکار پیشنهادی سال گذشته بیابند. کرملین تهدید بروز یک جنگ منطقه ای را که می تواند تا ابعاد یک جنگ جهانی نیز گسترش یابد، بسیار جدی گرفته است."
احساس غالب در مسکو این است که در نشست اخیر ناتو در نیوپورت ولز، یک فرصت بزرگ برای مشارکت دادن روسیه و یافتن راهکاری جهت مقابله با گسترش نفوذ داعش و دیگر گروه های پیکارجو در عراق و خاورمیانه، از دست رفت. نیازی به یادآوری نیست که بسیاری از اعضای این گروه های خشن و افراط گرا، می توانند به راحتی وارد کشورهای اروپایی و حتی آمریکا شوند و این یک تهدید واقعی است.
یک ژنرال سابق ارتش روسیه که در عملیات های ضد تروریستی مسوولیت داشته است، به تازگی به من گفت: "روس ها از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه درباره خطرات ارسال سلاح برای گروه های اپوزیسیون سوری، به آمریکایی ها هشدار دادند. از همان ابتدا هیچ تضمینی وجود نداشت که تسلیحاتی که برای اپوزیسیون میانه روی سوریه ارسال می شود، سر از گروه داعش در نیاورد."
ضرورتی به یادآوری نیست که بسیاری از این تسلیحات، از همان "لیبی آزاد شده" به سمت سوریه سرازیر شد.
آنچه مقامات روسیه را نگران می کند امتناع لجوجانه دولت اوباما از مذاکره با دولت بشار اسد درباره احتمال یک راهکار مشترک علیه داعش در سوریه است. همان طور که سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه به تازگی گفت، منطقی نیست که غرب برای مقابله با گروه داعش به دولت عراق کمک کند، اما از همکاری با دولت سوریه برای مقابله با همان گروه امتناع ورزد.
شماری از تحلیلگران روسی می گویند مساله بزرگتر در بحران کنونی این است که گروه داعش برنامه های خود برای عضو گیری را نه تنها در خاورمیانه بلکه در اروپا نیز پیگیری می کند. درباره تعداد اروپایی هایی که طی چند ماه گذشته به گروه داعش پیوسته اند، آمار مختلفی ارائه شده است. طبق برآوردهای روسیه، تعداد پیکارجویان داعش از 6 هزار نفر در ماه ژوئن به بیش از 30 هزار نفر در حال حاضر افزایش یافته است. ما داریم درباره هزاران جوان مسلمان صحبت می کنیم که از اروپا می آیند تا در آنچه "جنگ مقدس" می خوانند، مشارکت کنند.
جنگ بی معنی و احمقانه در غزه احتمالا به شکل غیر مستقیم کمپین عضوگیری داعش را تقویت کرده و ادعای "عزم غرب و اسراییل برای نابودی مسلمانان در خاورمیانه" را باورپذیرتر ساخته است. هنوز مشخص نیست که چرا نیروهای مسلح اسراییل در جریان ماه مبارک رمضان به غزه هجوم بردند و دست به حملاتی زدند که تلفات سنگینی را به جمعیت غیرنظامی غزه تحمیل کرد.
به عقیده شماری از کارشناسان روسی، جنگ غزه، بیشتر به شکل یک پوشش و استتار برای شکست آمریکا در عراق و لیبی عمل کرد، نه عملیاتی برای نابودی زرادخانه تسلیحاتی حماس. از منظر نظامی، جنگ بنیامین نتانیاهو در غزه، اساسا هیچ دستاوردی به جز افزایش محبوبیت و مقبولیت حماس نداشت.
خطر گروه داعش برای روسیه این است که بعضی از اعضای این گروه از چچن و داغستان - دو جمهوری مسلمان نشین در جنوب روسیه - به این گروه ملحق شده اند. اکنون این ریسک وجود دارد که داعش در این دو جمهوری، حامیان و هوادارانی بیابد و حتی بتواند شبکه خود را در قفقاز ایجاد کند.
به همین دلیل است که مسکو از تمام طرف ها می خواهد برای مقابله با گروه داعش، پیش از آنکه دامنه فعالیت این گروه بین المللی شود، راهکاری مشترک و همه جانبه بیابند.
