جماران ـ داووداحمدی: دوروز پیش حسین میرعبداللهیان، معاون عربی و آفریقای وزیر امور خارجه به خبرنگار ایرنا گفته بود: حضور در نشست نمایشی مبارزه با تروریسم مدنظر ما نیست. اشاره ی عبداللهیان به جلسه ای است که دیروز در پاریس برگزار شد. این نشست دیرهنگام چند ماه پس از حضور داعش در عراق صورت گرفت. دراین مدت هزاران شهروندعراقی قربانی خشونت ها شده اند.
فواد معصوم رئیس جمهوری عراق نیز در واکنش به عدم حضور ایران در این نشست گفته است: به نظرم لازم بود که ایران در کنفرانس حضور می‌داشت. ما حدود هزار کیلومتر مرز مشترک داریم و از اولین روز حملات داعش به موصل، ایران به ما کمک‌های بشردوستانه و نظامی داده است.
اما به چه دلیل جمهوری اسلامی ایران این نشست را نمایشی می داند؟
بهانه ای برای دخالت در منطقه:
اولاند، رئیس جمهوری فرانسه با بیان اینکه: بدون در نظرگرفتن آینده سوریه نمیتوان با گروه داعش مقابله کرد. راه حل این مسئله را حمایت از معارضین سوریه دانست. امری که در ادامه ی درخواست پانصد میلیون دلاری اوباما از کنگره برای این گروه ها تفسیر می شود. اوباما پیشتر خبر از تعقیب نیروهای داعش در خاک سوریه داده بود. این احتمال وجود دارد که پس از ناکامی گروه موسوم به دوستان سوریه، در دشمنی با این کشور، آمریکا تلاش داشته باشد تا شانس مجددی را در جنگ با سوریه ایجاد کند. در همین رابطه علی لاریجانی گفته است: آمریکا وقتی می بیند از طریق سازمان ملل و شورای امنیت نمی تواند به اهدافش برسد ائتلاف درست می کند. آمریکا تصور نکند که به بهانه بمباران داعش می تواند سوریه را برهم زند زیرا روشن کردن فیتیله نفرت در منطقه دامن خود آمریکا را خواهد گرفت.
دیرهنگام بودن:
چند ماه از حمله ی داعش به موصل می گذرد. در این تهاجم داعش موفق شد تا کنترل این شهر را در دست گیرد. تروریست ها پس از این موفقیت به راه خود ادامه دادند. آنها توانستند مناطق دیگری از جمله تکریت و برخی شهرهای مرزی با سوریه را تحت کنترل بگیرند. در این میان داعش به جنایات فراوانی دست زد. اما برخلاف ایران که از روز نخست حامی ملت عراق بود. آمریکا در کنار عراقی ها قرار نگرفت و کمک به این کشور را موکول به تغییرات سیاسی کرد. همین امر باعث شد تا تروریست ها به سرزمینی نسبتا پهناور دسترسی پیدا کنند. هرچند گفته می شود عراق در آغاز بحران از آمریکا درخواست کمک کرده است. اما این درخواست رد شده است. علت این خواسته البته ریشه در بدقولی های پیشین آمریکایی ها دارد. عدم پایبندی به قرارداد خرید سی و شش فروند اف-16 باعث شد تا ارتش عراق نتواند از توان لازم برخوردار باشد. دولت عراق در گذشته قرارداد بزرگ تسلیحاتی با آمریکا بسته بود. این قرار داد شامل تعدادی اف-16، هلیکوپتر آپاچی و برخی سلاح های دیگر می شد. اما ایالات متحده به غیر از چند پهباد و تعدادی موشک هوا به زمین چیزی به ارتش عراق تحویل نداد. پیشتر گفته شده بود که آمریکا تعدادی
هواپیمای اف-16 را به عراق تحویل داده است که این امر تکذیب شد.
آمریکا تنها زمانی وارد ماجرا شد که منافعش در کردستان عراق به خطر افتاده بود. با سقوط سنجار و مخمور، داعش به نزدیکی اربیل رسیده بود. تنها آن زمان بود که اوباما دستور حمله ی هوایی به داعش را صادر کرد. وی به مدت چند ماه در مقابل جنایات داعش واکنش جدی نشان نداده بود. اما پیشروی داعش به سمت اربیل منافع آمریکا در کردستان عراق را به خطر می انداخت. علاوه بر کارشناسان و دیپلمات های آمریکایی حاضر در اربیل، این کشور سرمایه گذاری های گسترده ای نیز در کردستان عراق کرده است. همین تاخیر در مبارزه با داعش و تبعات هولناک آن، دلیلی بر عدم وجود حسن نیست آمریکا در طرح مبارزه با داعش است.
برای حمایت از عراق، نیازی به حضور مستقیم آمریکا نیست:
اگر هدف از مداخله ی آمریکا در عراق فقط نابودی داعش است. این امکان وجود دارد تا از طریق اجرای قرارداد تسلیحاتی با بغداد ،داعش توسط خود عراقی ها شکست بخورد. امروز اگر ارتش عراق به نیروی هوایی مجهز باشد می تواند آنچه به کمک نیروهای مردمی در آمرلی انجام گرفت را بازهم تکرار کند. هرچند با جایگزینی«سوخو»در نیروی هوایی عراق این مشکل نیز تا حد زیادی حل شده است. آمریکا و متحدانش اگر قصد مداخله در منطقه را ندارند. می توانند با حمایت تسلیحاتی و اطلاعاتی ارتش عراق به این کشور کمک کنند. همانگونه که ایران از آغاز بحران به حمایت ملت عراق پرداخت.
کشورهای ائتلاف ضد داعش، چه کارهایی می توانند انجام دهند؟
دیروز در پاریس چند کشور گرد هم آمدند. تا به ائتلاف آمریکایی ضد داعش شکل دهند. چند روز پیش نیز جده شاهد حضور برخی کشورهای منطقه بود. تا استراتژی «نابودی» داعش را طراحی کنند. بیشتر کشورهایی که در این نشست شرکت دارند امکان متمایزی برای حمایت از عراق ندارند. عراق با وجود منابع سرشار نفتی نیاز مالی مهمی برای مبارزه با داعش ندارد که این نشست در پی فراهم کردن آن باشد. از طرف دیگر با وجود نیروهای مردمی و ارتش عراق، این کشور در مبارزه با داعش نیازمند کمک از جنبه ی منابع انسانی نیز نیست. در نتیجه مشخص نیست که جمع شدن چهل کشور در پاریس، چه کمکی در مبارزه با داعش می تواند به مردم عراق بکند؟ با توجه به سابقه ی برخی از حاضرین در این اجلاس می توان گفت احتمالا تنها نکته ی مهمی که برای عراقی ها در این نشست وجود دارد. دسترسی به تضمین هایی باشد که به عراق اطمینان دهد دیگر داعش مورد حمایت قرار نخواهد گرفت. حمایت هایی که منجر به قدرت گیری داعش شدند هرچند این مسئله نیز تا حد زیادی دور از ذهن خواهد بود.
همکاری با داعش:
دو نکته ی مهم در رابطه با داعش وجود دارد. اولا این گروه در همین چند ماه اخیر تشکیل نشده است. داعش چند سالی ست که در سوریه علیه دولت این کشور می جنگد. از طرف دیگر به گفته ی سیا داعش حدود بیست تا سی هزار نفر نیرو در اختیار دارد. این تعداد نیرو نمی تواند بدون حمایت های گسترده سازماندهی و تجهیز شده باشد. همانطور که در نشست جده بیشتر شرکت کنندگان خود از حامیان معارضین بودند. برخی از کشورهایی که در نشست دیروز حاضر شدند نیز از حامیان تروریست ها در منطقه هستند. به همین دلیل این ابهام وجود دارد. که چگونه این کشورها می خواهند با داعش مبارزه کنند؟
