نامه آیت الله شیخ حسن صانعی به سید حسن خمینی

جماران: گرچه پیروزی انقلاب اسلامی و تأسیس نظام جمهوری اسلامی مرهون شخصیت امام خمینی(س) بوده است، اما تأثیر یاران نزدیک امام را در شکل گیری و پیروزی نهضت نمی توان نادیده گرفت. یکی از نزدیک ترین یاران امام خمینی که در مقاطع بسیاری سعادت حضور در کنار ایشان را داشته، آیت الله شیخ حسن صانعی است. کسی که امام در نامه ای خطاب به او نوشت:« نمی دانم از کجای آشنایی ام با تو بنویسم. تو یکی از قدیمی ترین افرادی هستی که در کنار من بوده ای.» (صحیفه امام، ج 21 ص 271)

آیت الله شیخ حسن صانعی از کلاس درس خارج فقه و اصول با امام آشنایی پیدا کرد و پس از آن در روزهای دشوار مبارزه همواره مسیر مبارزات امام را ادامه داد. از سال 1343 با ترغیب مراجع به صدور اعلامیه، پشتیبانی از تظاهرات طلاب در قم و توزیع اعلامیه های و بیانیه های امام در پیشبرد نهضت مؤثر بود و زندان و تبعید را از سر گذراند.

او از ابتدای حضور امام در کشور پس از پیروزی انقلاب، در دفتر امام خمینی حضور فعال داشت و پس از مدتی نیز برای انجام مأموریت خطیر رسیدگی به وضع محرومان، از طرف امام به بنیاد 15 خرداد رفت.
شیخ حسن صانعی به اندازه ای مورد اعتماد امام بود که پاسخگویی استفتائات از دفتر ایشان را انجام می داد و از طرف امام وکالت داشت. امام در نامه ای که در سال 67 برای آیت الله شیخ حسن صانعی نوشتند، فرمودند:« جنابعالی که همیشه مورد اعتماد و اطمینان اینجانب بوده و می باشید همیشه تلاش نموده اید تا در جهت رفاه مردم محروم و مظلوم یار و غمخوار آنان باشید.» (صحیفه امام، ج 21 ص 140)

آیت الله شیخ حسن صانعی به دلیل ارتباط با امام، با حاج احمد آقا نیز صمیمیت ویژه ای داشته است. نقل خاطره ای از ایشان توسط حجت الاسلام سید حسن خمینی این مسئله را به خوبی روشن می کند. سید حسن خمینی به نقل از ایشان می گوید:« در ایام مبارزه روزهایی بود که من و پدرت در بیت امام می نشستیم و هیچ کس به آنجا نمی آمد و بسیاری که بعدها به انقلاب پیوستند از آن سوی خیابان می رفتند که با اهل بیت امام مواجه نشوند.» نقل این خاطره نیز خود گویای ارتباط عمیق شیخ حسن صانعی با بیت امام است.

آیت الله شیخ حسن صانعی که از سال 1376 عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است، تاکنون نیز این صمیمیت را با بیت امام حفظ کرده و اخیرا در نامه ای خطاب به یادگار امام ایشان را ادامه دهنده راه بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران یعنی حضرت امام خمینی(س) می داند.

متن این نامه به شرح زیر است:

«آیت الله آقای سید حسن خمینی یادگار برادری با فضائل خاص، مرحوم والد عزیز و مکرم سرکار رحمة الله علیه سالها و روزهای تاریخی تاریک ایام مبارزات را تا پیروزی انقلاب اسلامی گذراند تا ساعتی که بر پیر مرادش و به لقاءالله پیوست، که مراتب رفتار او با من بسیار با برکت و از افتخارات من است و غیرقابل توصیف، این زمان بگذار تا وقتی دیگر، البته امید به آتیه برای جنابعالی به موقع و مورد انتظار است که بتوانید خدمت به اسلام بکنید و تقدیر از جنابعالی که در کنار تربت پاک حضرت امام اعلی الله مقامه و سلام الله علیه در سالگرد رحلتش از بنیاد 15 خرداد که تمام وجودش برخاسته از اراده امام است به خوبی و بجا یاد کرده و همچنین در مقاطع دیگر این پیر سالخورده و مهجور وامانده را مشمول محبت فرموده تشکر می کنم و از اینکه مرا به یاد سال های دور و نسبتا طولانی آن مدت انداختید که من هم نیز مورد عنایت و افتخار حضورش را پیدا کرده بودم(حضرت امام کتبا مرقوم فرموده) تشکر وافر کنم و از یادگار امام هم همین انتظار است که البته همه آن برای من از ایام الله است و روشن است آن روزگاری که مرا مورد تفقد قرار داد از تاریک ترین و مخاطره آمیزترین آن روزگار بود در تمام جهات و آن وقت توفیق حضورش افتخاری الهی بود که نصیب این جانب گردید و باید گفت، عنقا شکار کس نشود دام بازگیر، دست ما کوتاه و خرما بر نخیل، و آن زمان دل های فراوانی بود که طلب جام جم می کرد. البته حضرت امام گاه و بیگاه مرا متذکر می کرد و او در تذکر تام الفاعلیه بود و من قاصر ناقص نتوانستم به غیر از بهره حضورش بهره ای دیگر بگیرم و همین بهره حضورش برای مثل منی مایه توفیق الهی و مایه بسی افتخار است. اما این مطلب را خوب تشخیص دادم و جدا هم دنبال می کردند و خدا را شاهد می گیرم که وجودش خلاصه در عشق به خدا شده بود که اگر بگوییم همه چیزش خدایی بود درست است و گزاف نگفته ایم و تمام سالکان راهش از صاحبان مشرب عرفانی خود و اولیا مشرب دیگر به این مطلب اذعان کرده که یکی از بزرگترین و تنها شاخص آن مشرب به مرحوم حاج طباخ گفته بود از طرف من دست فلانی را ببوس و این مطلب را حضرت امام عینا برای من نقل فرمود و شاید بعضی از بزرگان عصر هم با کمی به اختلاف نقل کرده باشند(رجوع شود به آقای سید حسن خمینی) و اجازه افتخار حضور برای من برخاسته از کیمیای نظر و متنزل از آن روانی بود که با دلی آرام و قلبی مطمئن به سیر صعودی خود واصل شده بود و از صمیم قلب از خدا می خواهم که جنابعالی هم که بحمدالله سیر صعودی علمی نصیبتان شده که این هم از دعای آن واصل الی الله است همه راه آن عزیر سالک الی الله را مد نظر و مو به مو همانند او در احیاء کلمه اسلام که اسلام را احیاء و جان بخشید به اذن الله عمل فرمایید و به حول و قوه الهی صبح صادق سینه همه تاریکی ها را می شکافد ان شاءالله و نیز مرا در مظان حالات خوش رحمانی فراموش نکنید و از خدا بخواهید عاقبت بخیر و مرا مورد آمرزش خود قرار بدهد چون از هر جهت به مبدأ نزدیک و بحمدالله آلوده نیستید و همچنین از خدا می خواهم که دو برادر عزیز و فاضلتان نیز راه پدر و جدشان را بحول و قوه الهی دنبال کنند و خدایا مرا از اهوال ساخته عمل خودم نجات بخش و بر من مگیر والسلام علیکم و الرحمه اللهم قد بلغت

به تاریخ چهارشنبه 20 شعبان المکرم 1435 و بیست و هشت خرداد 1393
فقیر حسن صانعی»