حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی: حسین ‎علیه السّلام همان طور که فداکاری و شهادتش باعث نجات اسلام شد، مجالس روضه و ذکر مصائبش نیز موجب بقای دین و هدایت جامعه بوده و هست.

به گزارش جماران، این مرجع تقلید در پنجمین شماره از سلسله نوشتارهای خود به مناسبت نهضت و قیام سیدالشهداء به موضوع نقش مجالس حسینی در پیشرفت اسلام پرداخته و می نویسد: یکی از نتایج شهادت حضرت سیّدالشهداء ‎علیه‌السّلام که همواره مورد استفاده عموم و وسایل تعلیم و تربیت و هدایت جامعه به اخلاق فاضله است برنامه‎هائی است که به عنوان عزاداری و سوگواری و ذکر مصائب آن حضرت در عرض سال اجرا می‎شود.

کتر رینو (جوزف) مستشرق معروف فرانسوی در کتاب خود «اسلام و مسلمانان» که به عربی ترجمه شده (الاسلام و المسلمون) شرح مبسوط و عمیقی پیرامون فلسفه عزاداری سیّدالشهداء ‎علیه‌ا‌لسّلام‎ و روضه‌خوانی و هیأت‎های عزا نگاشته و به فوائد این مراسم از جنبه سیاست و اخلاق و تربیت و کمالیات و مرکزیتی که ایران در جامعه شیعه دارد، اشاره کرده و پیشرفت و بقای مذهب شیعه را به خصوص در بعضی نقاط، مثل هند، مربوط به سوگواری سیّدالشهداء دانسته و اظهار نظر کرده که با حفظ این مراسم، جمعیت و شوکت و ترقّی شیعه در آینده بیشتر خواهد شد.

این شرق‌شناس ضمن اشاره به اوقاف و وجوه بسیاری که شیعه در راه برگزاری عزاداری حسینی صرف می‎نماید، می‎گوید: «مذاهب دیگر به قدر شیعه در راه تبلیغ و دعوت به دین، بذل مال نمی‎کنند و مصارفی که شیعه دارد، شاید سه برابر مصارفی باشد که سائر فرق اسلام در این راه می‎نمایند، و اگر یک نفر شیعه در دورترین نقاط هم باشد، به تنهایی این مراسم را از تشکیل مجلس روضه و انفاق به فقراء و اطعام و غیره اجرا می‎کند و در حقیقت به دعوت و تبلیغ می‎پردازد.»

«منبر و وعظ، خطابه و سخنرانی، در تربیت خطبا و وعاظ و گویندگان توانا و پرورش اخلاق عوام و آشنا کردن به علوم معارف، موقعیت خاصی دارد. تمام مسائل در منابر مطرح و مورد بحث واقع می‎شود به نوعی که عوام شیعه از سائر فرق به عقاید و مذهب خود آشناترند و اگر در اقطار عالم نظر کنیم، در هیچ جامعه‎ای مانند شیعه زمینه ترقّی علمی و صناعی و اقتصادی نیست، و فرقه شیعه پیشرفته‎ترین فرق، و آمادگی آنها برای کسب علوم و صنایع جدیده بیشتر است چنانچه تعداد کارگر شیعه به نسبت جمعیت زیادتر است. شیعه دین خود را با زور شمشیر پیش نبرده بلکه با نیروی تبلیغ و دعوت پیشرفت کرد، و اهتمام آنها به برگزاری مراسم سوگواری موجب شده که تقریباً دو ثلث مسلمانان و بلکه جماعاتی از هنود و مجوس و سایر مذاهب نیز با آنها در عزای حسین شرکت کنند. روی این اسباب ممکن است بگوئیم جمعیت شیعه در آینده از سایر فرق بیشتر شود، شیعه به وسیله این مجالس و مراسم که دیگران هم در آن شرکت می‎جویند، توانسته است در ملل و اهل مذاهب دیگر نفوذ کند و اصول مذهب خود را به دیگران تبلیغ نماید و این همان اثری است که سیاستمداران غربی برای پیشرفت دین مسیح با صرف پول‎های بسیار، آرزو می‎کنند»

سپس راجع به هیأت ها و پرچم ها و علامات عزا و فوائد آن شرحی می‎نگارد و تأثیر این شعائر را در اتحاد و زیادتی شوکت و استقلال و اتحاد متذکّر شده و می‎گوید: «از اموری طبیعی و فطری که مؤید شیعه است این است که هرکس به طبع و فطرت خود طرفدار مظلوم است و مایل است مظلوم را یاری کند»

این نویسندگان و مؤلّفان اروپائی هستند که در کتاب هایشان تفصیل شهادت حسین علیه السلام و اصحابش را می‎نویسند و مظلومیت آن حضرت و اصحابش و ستمگری و بی رحمی کشندگان آنها را تصدیق می‎کنند و نام کشندگان حسین را نمی‎برند مگر با نفرت؛ هیچ چیز نمی‎تواند در جلوی این امور فطری و ادراک وجدانی بشر بایستد و مانع از پیشرفت مذهب شیعه شود.

البته شاید کسانی باشند که اهتمام شیعه را به برگزاری این مراسم و صرف میلیون ها اموال را همه ساله بی‎فائده و اسراف بشمارند؛ ولی اگر فوائده معنوی این مراسم و تأثیر آن را در تربیت جامعه و تهذیب اخلاق در نظر بگیرند، تصدیق می‎کنند که این برنامه‎ها از بهترین وسایل اصلاح و مکتب های تربیت است.

این مراسم، احیای امر اهل بیت و رمز عالی بقای مذهب تشیع، و بلکه اسلام است. اگر هزاران میلیون اموال و موقوفات برای ترویج تعلیمات اخلاقی و اجتماعی قرار دهند که کلاس‌هایش در تمام دوران سال برقرار باشد، این قدر پایدار نمانده و مورد حسن استقبال عموم واقع نمی‎شود.

ولی حسین ‎علیه السّلام با سرمایه اخلاق و نیت پاک و فداکاری در راه حق، مدرسه‎ای باز کرد که بیش از سیزده قرن است، کلاس ها و شعبه‎های آن همه ساله روز افزون و در همه جا تشکیل، و نشریات و مطبوعات و شعبات سخنرانی آن همواره رو به ازدیاد بوده و زن و مرد، در این کلاس ها شرکت نموده و درس حقیقت و فداکاری می‎آموزند.

خواندن و شنیدن تاریخ فداکاری و نهضت حسین ‎علیه السّلام و یاران آن حضرت، ایمان را راسخ، اخلاق را نیک و پسندیده، و همّت‎ها را بلند می‎سازد.

این برنامه‎ها که همه ساله در مساجد و حسینیه‎ها و خانه‎ها اجرا می‎شود؛ مبارزه با بیدادگری و کفر و شرک و اعلام پیروزی از هدف حسین ‎علیه السّلام است.

برای ترغیب مردم به فضایل اخلاقی و آزادمنشی یک راه مؤثّر این است که نمونه‎های عملی به مردم نشان داده شود و تاریخ زندگی افراد ممتاز و نخبه جهان را، برای آنها بگویند.

حکایت و نقل تاریخ چه کسی از تاریخ زندگی حسین ‎علیه السّلام، آموزنده‎تر و سودمندتر است؟

مجالس ذکر مصیبت آن حضرت بهترین مجالس تبلیغی و دعوت به اسلام است. در این مجالس، معارف قرآن، اصول و فروع دین، تفسیر و حدیث، تاریخ و سیره پیغمبر و ائمه ‎علیهم السّلام و صحابه، مواعظ، نصایح و راهنمائی های اخلاقی و اجتماعی و آئین زندگی از خانه‎داری تا کشورداری، به مردم آموخته می‎شود و جاذبه نام حسین ‎علیه السّلام مردم را ساده و بی‎ریا در این مجالس تعلیم و هدایت و تربیت حاضر می‎سازد.

به طور یقین هیچ وسیله دیگری نمی‎تواند این منظور را تأمین کند، نام حسین مانند مغناطیس همه را جذب می‎کند و محبوبیت فوق العاده او طوری است که همه می‎خواهند با او ارتباط داشته و در شمار دوستانش محسوب و در مصیبتش قطره اشکی بریزند.

این کم نیست که اگر بخواهیم از مردم برای مصارف خیریه اعانه و کمک بگیریم به دشواری مبلغ، مختصری می‎دهند ولی خودشان به نام حسین ‎علیه السّلام اموال بسیار انفاق می‎کنند و به اهل استحقاق می‎رسانند.

عجب وسیله بزرگی برای اصلاحات و ترقّی و پیشرفت مملکت و هدایت نسل جوان و راهنمائی زن و مرد در دست ما قرار گرفته و از آن به طور شایسته استفاده نمی‎کنیم.

برای راهنمایی و تربیت و ترقّی سطح فکر جامعه و اندرزهای اخلاقی و اجتماعی چه سازمانی می‎توانیم تشکیل بدهیم که عموم از آن آزادانه استقبال کنند بهتر از سازمان عزاداری حسین ‎علیه السّلام؟!

مردمی که حسین دارند و برای حسین به سر و سینه می‎زنند و گریه می‎کنند، باید در آزادی و عدالت اجتماعی نمونه باشند.

مردمی که از پیشوای آنها این جمله جاوید و گران بهای «لا اَرَی الْمَوْتَ اِلّا سَعادَهً وَلاَ الْحَیاهَ مَعَ الظّالِمینِ اِلّا بَرَما» در صفحات تاریخ به یادگار مانده است، نباید پشتیبان ظالم و یار ستمگر باشند.

مردمی که یزید را لعن می‎کنند و یکی از مطاعن او را ارتباط و سازش با کفار و خیانت به کشور اسلام می‎شمارند، باید خود از این روش زشت برکنار باشند.

در زمان ما در شعب مهمّ تبلیغی، شعبه‎ای مهم‎تر از همین مجالس روضه و تعزیه حضرت حسین ‎علیه السّلام‎ نیست، اگر از آن استفاده کنیم و فوائد و نتائج آن برای تربیت و دعوت به فضایل انسانی بسیار و بی‎اندازه است.

در دوره سال این کلاس های اخلاق و دین و علم، همواره مفتوح است و در ماه محرّم و صفر تعداد آن افزایش می‎یابد به طوری که کمتر کسی است که در این کلاس ها شرکت نکند، مخصوصاً در زمان ما با استفاده از وسائل تبلیغی جدید بهتر می‎توان از این وسیله هدایت بهره برداری کرد.

به نظر ما در ایران، افغانستان، پاکستان، هند، عراق، سوریه، لبنان و احسا و قطیف و بحرین و قطر، یمن و مصر و نقاط دیگر که عزاداری حسین ‎علیه السّلام متداول است، از سائر تأسیسات عام المنفعه و مؤسساتی که برای خیر و صلاح جامعه و عالم کردن مردم به معنای واقعی تأسیس می‎شود، مانند تشکیلات حسین ‎علیه السّلام نمی‎توان استفاده کرد.

باز هم تکرار می‎کنم: انصاف این است که ما از این خوان گسترده آن طور که باید منتفع نمی‎شویم. یکی از عوامل مهم پیشرفت مذهب تشیع و اسلام در هند به تصدیق اهل اطلاع، مجالس عزاداری حسین ‎علیه السّلام است، که ملل مختلف را تحت تأثیر حقیقت و روحانیت آن حضرت قرار داده و به گفته «ماربین» تا چندی پیش جمعیت شیعه در هند انگشت شمار بود ولی اکنون از برکات عزاداری حسین ‎علیه السّلام یکی از جمعیت های قابل توجّه هند به شمار می‎روند.

پس باید بگوییم حسین ‎علیه السّلام همان طور که فداکاری و شهادتش باعث نجات اسلام شد، مجالس روضه و ذکر مصائبش نیز موجب بقای دین و هدایت جامعه بوده و هست.

انتهای پیام
این مطلب برایم مفید است
0 نفر این پست را پسندیده اند

موضوعات داغ

نظرات و دیدگاه ها

مسئولیت نوشته ها بر عهده نویسندگان آنهاست و انتشار آن به معنی تایید این نظرات نیست.